Nilgün KAYA
‘Akdeniz’i Temizleyelim’ (Clean up The Med) projesi kapsamında her yıl 22 ülkede eş zamanlı olarak uygulanan kıyı temizliği çalışması 26 Mayıs Cuma günü Ayvalık’ta yapıldı. Ali Bey (Cunda) Adası Pateriça mevkiinde gerçekleştirilen 2 saate yakın temizlikte toplananlar 3 çöp taksiyi doldurdu ama kirliliğin yoğun etkisi altındaki bölgenin tamamının temizlenmesi mümkün olmadı.
Deniz ve kıyı kirliliğine sebep olan etkenler araştırması, deniz kirliliğine farkındalık oluşturma ve kıyı temizliği çalışmaları bu yıl, Ayvalık Kent Konseyi ve Türkiye Tabiatını Koruma Derneği Ayvalık Temsilciliği girişimi, Ayvalık Belediyesi desteğiyle Ayvalık’ta yapıldı.
32 KİŞİ, 2 SAATTE 500 KG ÇÖP TOPLADI
İtalyan Legambiente Derneği ve Türkiye Tabiatın Koruma Derneği ile işbirliği ile 1995 yılından bu yana yapılan proje Ayvalık’ta, 3 Mayıs’ta Türkiye Tabiatın Koruma Derneğinden kente gelen biyologların deniz ve çevre kirliliğinin düzeyi ve nedenlerini araştırmak üzere Pateriça bölgesi kıyılarında 100 metrelik bir kumsal alanda envanter çalışması yapmalarıyla başladı. Projenin ikinci etabı 26 Mayıs Cuma günü kıyı temizliği şeklinde gerçekleştirildi. Saat 10.00’da Eski Kırlangıç Fabrikası önünden hareket eden otobüsle Pateriça mevkiine gelen ekipte, Kent Konseyinin yanı sıra Çevre Koruma ve Ayvalık’ı Güzelleştirme Derneği, Kent Konseyi Kadın Meclisi, TEMA, ADD ve KASAİD üyeleri de yer aldı. Ekibe Türkiye Tabiatını Koruma Derneği’nden proje sorumlusu- Biyolog Nida Büyükyanbolu eşlik etti. 32 kişinin katıldığı ve yaklaşık 2 saat süren kıyı temizliğinde plastik şişe, naylon torba çoğunlukta olmak üzere 500 kg çöp toplandı. Halıdan plaj şemsiyesi demirine, terlikten çakmağa çok sayıda çöp toplayan gönüllüler, süre sona ererken bölgedeki yoğun kirlilikten ve bölgenin tamamen temizlenememesinden yakındı.
“1. DERECE KORUNAN ALANLARIN YAPILAŞMAYA AÇILMASINA KARŞIYIZ”
Ayvalık Kent Konseyi Başkanı Filiz Karayelli, “Türkiye’nin en büyük tabiat parkı olan Ayvalık Adaları Tabiat Parkı sınırları içindeki Ayvalık’ın gözbebeği Cunda’nın Pateriça bölgesinde kıyı temizliği yaparak deniz kirliliğine farkındalık yaratıp dikkat çektik. Doğal Sit alanı içinde bulunup 1.derecede mutlak korunan bu alanı geçtiğimiz günlerde mutlak koruma alanından çıkarıp yapılaşmaya açılabilir hale getirecek öneri planı yapılmıştır. Bizler yaşam kaynağımız olan bu alanlarımızın betona mahkûm edilerek yok edilmesine izin vermeyeceğiz. Denizine de ağacına da suyuna da sahip çıkıyoruz, gelecekte de sahip çıkacağız. Bir kez daha bunu haykırmak için bugün alan olarak Pateriça’yı seçtik” dedi. Kıyı temizliğine yapılan duyuruya rağmen yeterli katılım olmadığını belirten Karayelli, “Çevre örgütlerimizle masaya oturduk birlikte konuştuk fakat ne yazık ki konusu olduğu halde derneklerimizden yeterli katkıyı alamadık. Sadece Çevre Koruma Derneği kıyı temizliğine katıldı” dedi.
“BALIK YEMEYEBİLİR, DENİZE GİRMEYEBİLİRSİNİZ AMA NEFES ALMANIZ GEREK VE BU DENİZLERLE MÜMKÜN”
TTKD Biyolog ve proje sorumlusu Elif Nida Büyükyanbolu, “ Çok yeterli bir katılım yoktu ama az kişi de olsa güzel bir çalışma yaptık. Tamamıyla temizlememiz mümkün değil temizlesek bile yine aynı çöple belki daha fazlasıyla dolacak. Çünkü Akdeniz artık temiz bir deniz değil. Hiç balık yemeyen, denize girmeyen biri olabilirisiniz hatta Kaplumbağanın fokun Yunus’un sizinle alakası olmayabilir ama nefes almak istiyorsak denizlerin ormanlardan daha çok oksijen sağladığını ve kirlendiğinde geri getirilemeyeceğini bilerek lütfen denizlerimize sahip çıkalım. Olabildiğince temiz tutalım, plastik poşetleri tekrar tekrar kullanalım ve denize atmayalım. Yakında çocuklarımız çöpten bir balık yiyecek. Bu yüzden kendimiz için Akdeniz’i temizleyelim” dedi.
Temizlik sonrası Cumhuriyet Meydanında bir açıklama yapıldı. Projeye katkılarından ötürü Belediye Başkanı Rahmi Gençer ve Kent Konseyi Başkanı Filiz Karayelli’ye Türkiye Tabiatını Koruma Dermeği temsilcileri tarafından teşekkür plaketi verildi. Meydanda yaptığı konuşmada Filiz Karayelli, Ayvalık Belediye Başkanından ilçede naylon poşet kullanımını azaltacak bir uygulama ile geri dönüşüm konusunda sağlıklı işleyen bir proje istedi. Arıtma tesisinin kapalı olduğunu ve ayladır kanalizasyon atıklarının arıtılmadan denize aktığını ifade eden Karayelli, “Ayrıca binlerce metreküp atık su geçtiğimiz aylarda Büyükşehir Belediyesi tarafından arıtılmadan denizimize salınarak bakteri yoğunluğunun arttığı hastalık saçan bir ortam oluşturulmuş ve çevre suçu işlenmiştir. Bunun sonucu halk sağlığı tehlikeye girmektedir. Bu su kirliliği yönetmeliğine aykırı bir davranıştır. Atık suların derin deniz deşarjı ile alıcı ortamlara doğrudan boşaltımından önce, öngörülen sınır değerlere kadar arıtmayı sağlamak gerekmektedir. Arıtılmadan denize salınan kanalizasyon suları nedeniyle Edremit’ten Sarmısaklı’ya kadar tüm sahil şeridinde bu yaz denize girecek vatandaşlarımızın sağlığı tehlike altında olmakla birlikte çevre kirliliği de söz konusudur.Kent Konseyi olarak Büyükşehir Belediyesi’nin acilen derin deşarj yanında arıtma tesisini faal duruma getirmesini istiyor ve deşarj edilen su ve çevre ile ilgili olarak yönetmelikler ile belirlenmiş izleme raporlarını da görmek istiyoruz” dedi. Denizi ve kıyılarımızı kirletenler arasında birinci sırayı naylon poşetler aldığını söyleyen TTKD Ayvalık Temsilcisi Bülent Özgen, “Deniz çöplerinin yüzde 60-80’ini plastik çöpler oluşturuyor ve her yıl bu miktara 6.5 milyon ton daha ekleniyor. Atığın atılmasına engel olunmadıkça yapılan temizlikler de fayda etmeyecektir. Evsel atıklar ve iklim değişikliği de tedbir almayı gerektiren konular” dedi. Proje kapsamında orta öğretim düzeyinde (10-14 yaş) öğrencilere deniz kirliliğinin nedenleri ve sonuçlarına dikkat çekecek drama çalışması da yapıldı.
