Nilgün KAYA
Ayvalık’ta Dünya Çevre Günü nedeniyle, Ayvalık Kent Konseyi ile Çevre Koruma ve Ayvalık’ı Güzelleştirme Derneği işbirliğinde ‘Ayvalık’a sahip çık’ başlıklı etkinlik düzenlendi. Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Su Kanalizasyon İdaresi (BASKİ) Ayvalık Müdürlüğü önünde arıtma tesisinin bir an önce açılmasına yönelik açıklamanın ardından taleplerin yer aldığı dilekçe BASKİ Müdürlüğüne verildi.
1 yıl 5 ay ve 19 gündür kapalı olan Ayvalık Atık Su Arıtma Tesisinin faaliyete geçmesinin talep edildiği açıklama, 5 Haziran Salı günü saat 11.00’de BASKİ Müdürlüğü önünde yapıldı.
BASKİ önündeki protestoda, Ayvalık Kent Konseyi ile Çevre Koruma ve Ayvalık’ı Güzelleştirme Derneği’nin yanı sıra Balıkesir Barosu, Yelken İhtisas, Ayvalık Atletizm Spor ve Ayvalık Avcılık Atıcılık İhtisas Kulüpleri, Mimarlar, Tabipler, Gemi Mühendisleri, Veteriner Hekimleri Odaları, Pir Sultan Abdal, Giritliler, Türkiye Yardım sevenler, Atatürkçü Düşünce, Ayvalık Turizm Tanıtma, Cumhuriyet Kadınları, Kadının Sosyal Hayatını Araştırma ve İnceleme, Türkiye Tabiatını Koruma, Ayvalık Hayvan Hakları, Çağdaş Yaşamı Destekleme Ayvalık Otelciler ve Pansiyoncular, Ayvalık Sanat, Türkiye Emekli Astsubaylar, Ayvalık Kültür Sanat, Türk Anneler, Ayvalık Sanat ve Eğitime Destek, Ayvalık Belediyesi Mesut Duran Müzik dernekleri, Ayvada Sanat Merkezi, Büro Emekçileri Sendikası, Birleşik Haziran Hareketi, Eğitim-Sen, Türk Eğitim- Sen, Emekli-Sen, Eğitim-İş, Ayvalık TEMA, AYTUGEB, Ayvalık Park Forumu, Vatandaşın yeri, Ayvalık Ar-Ge, Çiftçi Malları Koruma Başkanlığı temsilcileri de hazır bulundu. CHP Balıkesir Milletvekili ve Genel Başkan Başdanışmanı Ahmet Akın, CHP Balıkesir Milletvekili adayı Dr. Neşe Zengin, CHP İlçe Başkanı Hüseyin Şalmanlı, CHP ilçe örgütü, Ayvalık Belediye Meclis üyeleri Halil Gür ve Fahri Güven de protestoya katılarak destek verdi.
Ellerinde, ‘Büyükşehir göreve, Derin deşarja hayır, Arıtmaların seçim malzemesi değil işlevsel olmasını istiyoruz’ yazılı dövizlerle protestoya gelen demokratik kitle örgütü temsilcileri ve vatandaşlar, ‘BASKİ şaşırma sabrımızı taşırma, çevreyi hor görme yaşamı boş görme’ gibi sloganlar attı.
“YAŞAM ALANLARIMIZI SAVUNMAYA DEVAM EDECEĞİZ”
Türkiye Kent Konseyleri Platformu Ege-Güney Marmara Çevre Komisyonunun ‘Ülkemizde son yıllarda korkunç bir ivme kazanan rant hırsı ile kontrolsüz yapılaşma ve sanayi süreçleri; kentlerimizde yaşam alanlarımızda doğal varlıklarımızın kaybolmasına, havamızın, suyumuzun, toprağımızın kirlenmesine, geri dönülemez boyutta çevre felaketlerine yol açtığına’ yönelik açıklamasını paylaşan Ayvalık Kent Konseyi Başkanı Filiz Karayelli, “BEN değil BİZ anlayışı ile mücadeleye devam edeceğiz. Türkiye Kent Konseyleri Platformu bünyesinde oluşturulan Ege – Güney Marmara Çevre Komisyonu olarak; bölgemizde ve ülkemizde aynı sebeplerle, farklı isimlerle karşılaştığımız tüm çevre tahribatlarına karşı, yaşam alanlarımızı savunma, ranta, talana, yağmaya karşı dayanışma içerisinde birlikte mücadele etme noktasında kararlılığımızı sürdüreceğiz” dedi.
“AVRUPA’DA 1800’LÜ YILLARDA ÇÖZÜLEN SORUN, AYVALIK’TA HALA ÇÖZÜLEMEDİ”
21.yüzyılda halen kanalizasyon ve arıtma sorunu konuşuyor olmaktan utanç duyduğunu, Avrupa’da 1800’lü yıllarda çözülen sorunun Ayvalık’ta bir türlü çözülememekte olduğunu söyleyen Çevre Koruma ve Ayvalık’ı Güzelleştirme Derneği Başkanı Havva Taylan, “Oysa sorunun nedeni de çözümü de açıktır” dedi.
“BİZLER, %40 ATIK SU BEDELİNİ ÖDEMEYE DEVAM EDİYORUZ AMA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ BORCU ÖDEMİYOR”
Taylan, “1976 yılında İller Bankası finansmanı ile yapımına başlanan kanalizasyon sistemi, 1986 yılında devreye girmiştir. 2012-2013 yıllarında Ayvalık Belediyesince Cunda Yeni yol, Cunda arka deniz yolu, Kipa bölgesi ve Laka mevkii kanalizasyon sistemine bağlanmıştır. Yine 2013 yılında yap-işlet-devret modeliyle Atık Su Arıtma Tesisinin temeli atılmış ve ileri bir teknolojiye sahip olan bu tesis aynı yıl faaliyete geçmiştir. Multiclair Arıtma Sistemleri şirketiyle yapılan sözleşmede su faturalarımıza yansıyan atık su bedelinin %85’i şirkete ödenerek 10 yıl içinde borcu kapatılacaktı. Bildiğiniz gibi 2014 yılındaki Yerel seçimlerde Balıkesir Büyükşehir olduğu için arıtma ve kanalizasyon sisteminin idaresi de oraya geçmiştir. Yani atık su bedelini toplayan da bu borcu ödeyecek olan da Balıkesir Büyükşehir Belediyesidir. Şimdi bizler faturalarımıza yansıyan %40 atık su bedelini ödemeye devam ediyoruz. Ama Büyükşehir Belediyesi bu borcu ödemiyor. Yap-İşlet- Devret modeliyle yapılan arıtma tesisini çalıştıran firmanın, Balıkesir Büyükşehir Belediyesi ile düştüğü ihtilaf sonucu karşılıklı olarak yargıya gidilen süreçte arıtmamız halen çalışmıyor. Halk sağlığına ve ekolojik sisteme verdiği yaralar nedeniyle arıtma tüm engeller aşılarak derhal çalıştırılmalıdır” dedi.
Arıtmanın çalışmamasının yanında terfi merkezlerinin ve bacaların düzenli temizlenmemesinden kaynaklanan sorunlara da değinen Taylan, “Taşmalar denizimize akıyor. Yaptığımız çözüm odaklı araştırmalarda, belli zaman aralıklarında yani saat 00.00 ile 08.00 arasında terfi merkezlerimiz düzenli olarak temizlense bu kaçak akıntılar olmayacak. Terfi merkezlerine takılacak olan otomasyon uyarı sistemi ile anında temizlenmesi gereken bölgeler tespit edilip temizlenebilecek. Cunda Adası için ayrı bir arıtma sistemi kurularak Ayvalık’ın yükü hafifletilebilir ki bu arıtma sistemi projelendirilip 2014 yılında İller Bankasından onayı alınmıştır. Yeri dahi bellidir ve Cunda Köprüsünün olduğu bölgededir.
Yaşadığımız kent UNESCO Dünya Mirası listesine aday bir kenttir. Böyle bir kentin su ve kanalizasyon sistemindeki aksaklıkları, arıtma sisteminin çalışmamasını bir daha altını çizerek söylüyoruz, utanç kabul ediyoruz. Belediyeler İl Çevre Müdürlüğü ve arıtmayı kuran şirketin arasındaki hukuk mücadelesi devam ederken ekosistemimiz zarar görüyor. Soruyoruz; bu davada suçlu deniz mi, denizde yaşayan canlılar mı, denizden geçimini sağlayan balıkçılar mı, ilçemize gelen turistler mi, Ayvalık’ta yaşayan halk mı? Cezayı kime kesiyorsunuz?
Ayvalık Merkez ve Cunda eski yerleşim yerinin su ve kanalizasyon alt yapılarının yenilenmesi için projelendirilip acil olarak uygulamaya geçilmesi halk sağlığı için önemli olup, yaşam kalitesinin artmasına ve aynı zamanda UNESCO Dünya Mirası listesinde yerimizin sağlamlaşmasına yardımcı olacaktır. Tüm bu çözümlere karşılık BASKİ bize ne diyor? Derin deşarj yeterli. Arıtma ile Su ve Kanalizasyon sistemi proje aşamasında. Yapacağız, edeceğiz. Ancak yıllardır proje ve ihale aşamasından bir adım ileri gidilmemiştir. Artık somut ve uygulamaya yönelik adımları görmek bizlerin insan haklarımızdan kaynaklanan Anayasal hakkımızdır. Tüm yetkililer, canlı yaşamını hiçe sayarak Anayasanın bize vermiş olduğu temiz bir çevrede yaşama hakkını ihlal ediyorlar. Bizler Ayvalık halkı olarak çevre ve halk sağlığını göz önüne alarak, arıtma merkezinin derhal faaliyete geçirilmesini Ayvalık Merkez ve Cunda eski yerleşim yerleri başta olmak üzere su ve kanalizasyon alt yapılarının projelendirilip acil olarak yenilenmesini, terfi merkezlerinin genel bakımlarının düzenli yapılmasını, ana kanalizasyon hatları olan bacaların kanalizasyon açma araçlarıyla düzenli temizliğinin yapılmasını istiyoruz” dedi.
CHP Balıkesir Milletvekili adayı Dr. Neşe Zengin, “Yetkililer atık suların akıtıldığı denize girmek, atık sularla kirlenen sudan içmek ister mi? bizler de istemiyoruz. Biz anayasal hakkımız olan sağlıklı çevrede yaşama hakkını talep ediyoruz ve alıncaya kadar da mücadele edeceğiz” dedi. CHP Balıkesir Milletvekili Ahmet Akın ise yetkisi olanların bu yetkiyi kullanmak zorunda olduğuna dikkat çekerek, “Böyle güzel memlekette atıkların denize boşaltılmaması lazım. Çözümün hızlandırılması gerek” dedi. Açıklamaların ardından protestoya katılan demokratik kitle örgütlerinin başkanları, hazırlanan dilekçeyi BASKİ Ayvalık Müdürlüğüne sundu ve Müdür İskender Çavdar ile görüştü. Görüşmede, BASKİ personeline emekleri ve verdikleri hizmet için teşekkür edilirken açıklamanın sadece yetkili olanlara yönelik olduğu belirtildi. Dr. Neşe Zengin, e koli nedeniyle can yitimi olmasından korku duyduğunu ifade ederken Belediye Meclis üyesi Halil Gür, “Buraya gelen insanlar samimi olarak çözüm üreten, taş üstüne taş koymaya kararlı insanlar. Slogandan ibaret görmeyin. BASKİ ile şirketin mahkemesi 5 yıl sürerse o kadar süre arıtma çalışmayacak mı? biz tahlil yaptık sorun yok denilmesin. O zaman bu tesis boşuna mı yapıldı? Yılların ihmali önümüze fatura olarak kondu. Köprü yapılmadan kanalizasyon sistemi yenilenmeliydi” dedi. Müdür İskender Çavdar, ileriye dönük çok iyi olacağını belirterek gerekli bilgilerin BASKİ Daire Başkanlığı tarafından verileceğini ancak Ay valık’ın alt yapısına yönelik Balıkesir Büyükşehir Belediyesinin Ayvalık Belediyesi ile ortak proje hazırladığını ifade etti.
