Nilgün KAYA
Tanışma şansına eriştiği Atatürk’ün manevi kızı Afet İnan’ın kardeşi Ayla ve Rahşan Ecevit ile aynı sınıfta okuyan 96 yaşındaki Nimet Tan, 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nde kadınlara, haklarını kaybetmemeleri için çok çalışmaları mesajını verdi. Fizikçi ve evren bilimci Stephen Hawking kitaplarını okuyan, felsefeye büyük ilgi duyan Tan, çocuk yaşta evlendirilme, şiddet ve cinayetler nedeniyle Anadolu’nun acı coğrafyasına dönüşmesini de eleştirdi.
Kıbrıs Lefke ‘de 1923 yılında doğan, babasını kaybettikten sonra Ankara’da abisi tarafından okutulan, İstanbul Tıp Fakültesini en başarılı derece ile tamamlayarak ihtisasını Ankara Tıp Fakültesinde yapan daha sonra sırayla Ankara Yenimahalle Şube Tabipliği, Ankara Belediyesi Sağlık İşleri Müdürlüğü ve Ankara Belediye Hastanesi Başhekimliği görevlerini yürüten Nimet Tan, Cumhuriyet dönemi kadını olarak geçmişi ve bugünü değerlendirdi.
Tan, “Cumhuriyet bayramları olduğunda orta birinci sınıftan son sınıfa kadar bayram törenlerine katıldık. Şortlarımızı giyerdik, kortejimiz Atatürk’ün önünden geçerdi. İki yanda kaldırımlara halk toplanır, bizi alkışlarlardı. Benim babam Lefke’de Minareli Caminin hocasıydı. Sarıklı bir hocaydı ama yobaz değildi. Babam akıllı ve açık fikirliydi. Cumhuriyet döneminde kadın olmak çok kolaydı. Bakın, şortlarla geçit törenine katılıyorduk. Halkta, bir tek kişiden yan gözle bakan olmazdı. Alkışlarlardı bizi. Çocuklarım büyüdü. Eskiden halk bizi alkışlarken bir dedikodu oldu. ‘Eğer çocuklarınızı gösteriye şortlarla gönderirseniz bıçak atacağız’ dendi. Aman Allahım. Nasıl yani göndermeyelim mi? Atatürk’ten sonra her şey ne kadar değişti. Hani yollarda bizi alkışlayan halk, nerede? Şimdi kadınlar öldürülüyor ve şu söylenebiliyor,’’Gecenin 10’unda ne işi vardı sokakta?”
Harf devrimine geçişle eğitimde büyük kolaylık yaşadıklarını belirten Nimet Tan, herhangi bir kitap olmadan sadece öğretmenlerini dinleyerek ortaokul ve liseyi başarıyla tamamlamış. İstanbul Tıp Fakültesini burslu olarak okuyan Tan, başarısını Tıp Fakültesinde de devam ettirmiş. Uzun yıllar Kadın Doğum Doktoru olarak görev yapmış. 1980’li yılarda Ayvalık Devlet Hastanesi’nde çalışan, tayin olduğu Burhaniye Ana Çocuk Sağlığı’ndan emekli olan, 96 yaşındaki Nimet Tan, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği Ayvalık Şubesi kurucularından. İlerleyen yaşına rağmen kitap okumayı bırakmayan Tan, felsefeye büyük ilgi duyuyor. Fizikçi Stephen Hawking’in teorilerini okuyor.
“NASIL OLDU DA İNSANLARI HAYVANLAŞTIRMA GAYRETİ İÇİNE GİRİLDİ”
Ayvalık Kent Konseyi Kadın Meclisi Başkanı olarak görev yapan kızı Dilek Renin Tan’ı her gün, ‘Memleket sizi bekliyor. Kadınlar çalışarak ülkesine katkıda bulunmalı’ diyerek işe uğurlayan Nimet Tan, çocuk yaşta evlendirilmeler, cinayetler ve şiddet nedeniyle Anadolu’nun acı coğrafyasına dönüşmesine tepki göstererek, “1923 de doğdum. Atatürk’ü gördüm. Işığında yürüdüm. Cumhuriyet kadını olarak bugünü ve geleceği düşününce şimdi en beteri. Çünkü başımızdaki yöneticiler ‘Kadın erkek eşit değildir’ diyor. Aman ya rabbim. Eşitliği galiba cinsellikle ayırıyorlar. O kadındır bu erkek onun için eşit değildir diyor. Biz cinsellik olarak bakmıyoruz ki aynı bilgiyi taşıyoruz. Bilincine bakacaksın, yaptığı işe bakacaksın. Eşitlik dediğimiz zaman cinsellik konuşulur mu, olur mu? Atatürk döneminde zor koşullar vardı ama düşünce olarak çok farklıydı. Bizim derslerimiz arasında felsefe vardı. Şimdi felsefeyi kaldırdılar. Felsefe mantık demektir. Düşünmeyeceksin diyor felsefeyi kaldırıyor. Descartes ne diyor, ‘Düşünüyorum o halde varım’ diyor. Biz bunları hep okuduk. Var olması düşünmeye bağlı. İnsan eğer düşünmüyorsa o zaman hayvan. Nasıl oldu da insanları hayvanlaştırma gayreti içine girildi. Bugünkü eğitim eğitim değil. Bilgi edinilmemesi için gayret sarf ediliyor. Geriye doğru götürmenin anlamının ne olduğunu anlamıyorum. İnsan öğrenmek içindir. Aklı ve düşünceyi kabul etmiyorlar. Gelişim akılla oldu. Evrim hala devam ediyor. 10 sene veya 100 sene ki buluşlarla şimdiki aynı mı, evrim zekâda devam ediyor. ” dedi.
“EN ÇOK KAYBEDEN KADIN, O NEDENLE KADIN DAHA ÇOK ÇALIŞACAK”
Sadece kadınların değil tüm insanların kadına yönelik şiddetle mücadele etmesi gerektiğini söyleyen Tan, “Yalnız kadınlar değil. Hep beraber mücadele edilmeli. İnsanlar eğitimsiz bırakılmamalı. Eğitim esastır. Hep beraber karşı çıkmalıyız. En çok kaybeden kadın, o nedenle kadın daha çok çalışacak, Atatürk tarafından verileni, elde edileni kaybetmemek için daha çok çalışacak” dedi.
