“TARİHİ SARIMSAK TAŞI OCAKLARINDAN KİMLER İZİNSİZ TAŞ ALDI?”

Nilgün KAYA

Balıkesir’in Ayvalık ilçesi Küçükköy Mahallesi Badavut yerleşiminde, Karakol dağı olarak bilinen bölgedeki tarihi Sarımsak taşı ocaklarından izinsiz olarak taş alındığı ortaya çıktı. Vatandaşların CİMER’e yaptığı şikayetler üzerine konu incelendi ancak taşları çalanlar henüz tespit edilemedi.

Vatandaşların CİMER’e yaptığı ‘Karakol dağında 1 yılı aşkın süredir taş kırıcı ve kepçelerin çalıştığı’ şikayetleri  ve ‘Sarımsak taşı çıkarmanın yasalara uyup uymadığı’ sorusu üzerine bölgede ilgili kurumlarca inceleme yapıldı.

“BAHSE KONU YERDE SARIMSAK TAŞI ÇIKARTMA İZNİ VERİLMEMİŞTİR”

Ayvalık Kaymakamlığı’nın konunun araştırılması isteği üzerine Tarım ve Orman Bakanlığı 2. Bölge Müdürlüğü Balıkesir Şube Müdürlüğü’nden verilen yanıtta, ‘Yapılan inceleme neticesinde; alan Ayvalık Adaları Tabiat Parkı sınırı içerisinde kalmaktadır. Tabiat parkının tabi olduğu statüsü gereği koruma kullanma dengesini sağlamak üzere onaylı 1/25 bin ölçekli Uzun Devreli Gelişme Planı bulunmakta olup, mevcutta yapılan ve yapılacak tüm faaliyetler bu plan çerçevesinde uygulanmaktadır. Bahse konu yerde sarımsak taşı çıkartma izni verilmemiş olup, alanda yapılan kontrolde herhangi bir çalışma yapıldığı görülmemiştir’ denildi.

Vatandaşların şikayetleri üzerine gözler, Tarihi Sarımsak taşı ocaklarına çevrildi. Vatandaşlar, koruma altındaki bölgeden kimlerin, hangi nedenle taşları izinsiz olarak aldığının belirlenmesini ve bölgedeki korumanın arttırılmasını istiyor.

Mayıs ayı başında, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzaladığı karar ile bir bölümü ‘Kesin korunacak hassas alan’ ilan edilen Ayvalık’ın gizli cenneti Badavut, doğal güzellikleri ile dikkat çekiyor. flamingodan ördeğe farklı kuş türlerinin konakladığı sulak alan ile uzun bir kumsalı olan yerleşim bölgesinde antik çağlardan beri kullanılan sarımsaklı taşının çıkartıldığı taş ocakları da bulunuyor.

Ayvalık’la sınırlı kalmayarak,  Osmanlı döneminde, Balkanlar’dan Orta Doğu’ya kadar geniş bir bölgede kilise, cami yapımında kullanılan taşlar, Ayvalık’ta sarımsak taşları yapıların temel taşından duvar taşına kadar her yerinde, ama özellikle sanat yapılarında çok kullanılmış.  Ayvalık’ın var olan tarihi dokusunun korunması ve yaşatılması açısından çok önemli bir kaynak olan taş ocakları günümüzde doğal sit alanı sınırlarında kaldığı için ocaklarda işletmenin durduğu biliniyor. Tarihi Ayvalık evlerinin ana yapı malzemesi olan Sarımsak taşının çıkartılması için uzun yıllar kullanılan taş ocakları, bölgenin korumaya alınmasından bu yana kullanım dışı kaldı.