Nilgün KAYA
Ayvalık’taki Kız Adası’nın, Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre, Bayburt, Bartın, Gümüşhane, Uşak, Yalova ve Ankara’daki bazı bölgeler ile birlikte ‘kesin korunacak hassas alan’ ilan edilmesini yorumlayan Ayvalık Tabiat Platformu, kentte eskiden 1. derece Doğal Sit Alanı olan tüm yerlerin derecelerinin düşürülmemesi gerektiğini gündeme getirirken Ayvalık Kent Konseyi, ‘Ayvalık Tabiat Parkının bütünlüğü bozuluyor mu?’ diye sordu.
Ayvalık Tabiat Platformu Sözcüsü Nebahat Dinler, “2017 yılında bakanlıktan gelen paftalarda, Çiçek Adası, Hasır Adası, Tavuk Adası, Güvercin Adası, Yellice Adası, Pınar Adası ve Çıplak Ada’nın Mevcut Durumu 1. Derece Doğal Sit Alanı iken, 2. Derece yani Nitelikli Korunacak Alan olmaları önerilmişti. Bunların içinden Yellice Adası’nın derecesi düşürüldü 26 Ağustosta Cumhurbaşkanlığı kararıyla 2. Derece yani Nitelikli Korunacak Alan olarak ilan ve tescil edildi. Yumurta Adası, Balık Adası, Kara Ada, Kız Adası, Taş Adası, Büyük ve Küçük Maden, Yalnız Ada, Taşlı ada, Yelken AAdası, Kamış Adası, Yuvarlak Ada, Güneş Adası ve Yumurta Adası’nın mevcut durumu 1. derece Doğal Sit Alanı iken yine aynı kalmaları yani ‘Kesin Korunacak Alan’ olmaları önerilmişti. Görüldüğü üzere Büyük Maden ve Küçük Maden Adaları hariç diğer tüm büyük adaların derecelerinin düşürülmesi gündemde. Doğal Sit Alanlarının güncel durumu, Korunan Alanların Tespit, Tescil ve Onayına İlişkin Usul ve Esaslara Dair Yönetmelik doğrultusunda,Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından ardışık 4 mevsim yapılan Ekolojik Temelli Bilimsel Araştırma Projeleri sonucunda ortaya çıkan raporlarla belirlenmekte ve kesin korunacak hassas alanlar, nitelikli doğal koruma alanları ve sürdürülebilir koruma ve kontrollü kullanım alanları olarak yeniden tescil edilmektedir. 2017 yılı başında Ayvalık’ta Doğal Sit Alanlarının dereceleri düşürülerek yapılaşmanın önünü açacak değişikler yapılmak istendi. Ayvalık Tabiat Platformu olarak buna karşı çıktık, imza kampanyası ve eylemlilikler yaptık, yerel ve ulusal basında haberlerin yer almasını sağladık. Ayvalık Halkı çok duyarlı davrandı. Şehir plancısı arkadaşlarımızla paftaları inceleyerek bir değerlendirme raporu hazırlayarak bakanlığa gönderdik. Ayvalık Belediye Meclisi oy birliğiyle Tabiat Parkını, Cunda ve Pateriça’yı betona boğacak bu değişikliklere karşı olumsuz görüş bildirdi. Ayvalık’ta değerlendirmeye alınan 40 civarında pafta var. Şimdi bunlar sırayla tescilleniyor. Balıkesir İli Ekolojik Temelli Bilimsel Araştırma Projesi sonuç raporu hala kamuoyuna açıklanmadı, bakanlıktan istememize rağmen alamadık. 2018 yılı Haziran ayında, Badavut 60 paftasında, MİT kampının olduğu bölüm Eskiden 1. Derece Doğal Sit Alanı iken 3. dereceye düşürülerek, “Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanları” olarak yeniden tescil edildi. Yapılaşmaya açık hale geldi. 2019 yılı mayıs ayında Badavut 60 paftasının plaj tarafı “Kesin Korunacak Hassas Alan” olarak tescillendi. Bu olumlu bir gelişmeydi. Büyük Maden ve Küçük Maden Adalarının eskiden olduğu gibi 1. Derece Doğal Sit yani yeni adıyla “Kesin Korunacak Hassas Alan” olarak tecil edilmesiyle ilgili karar Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzasıyla 25 Haziran 2019 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdi. Bu yaz 26 Ağustosta, 1. Derece Doğal Sit Alanı olan Yellice Poyraz Adası’nın sit derecesi düşürülerek “Nitelikli Doğal Koruma Alanı” olarak tescil edildi. Bugün de Taşlı (Yassı) Ada’nın Kesin Korunacak Hassas Alan olarak tescil ve ilan edildiğini görmüş olduk. Dileğimiz Ayvalık’ta eskiden 1. derece Doğal Sit Alanı olan tüm yerlerin derecelerinin düşürülmeyip “Kesin Korunacak Hassas Alan” olarak tescillenmesi, tabiat parkında yapılaşmaya meydan verilmemesi, ekolojik dengenin bütünüyle korunması” dedi.
“TABİAT PARKI BİR BÜTÜN HALİNDE KORUNMALIDIR”
Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğünün a,b,c ve e bentlerinin 109 uncu madde görevleri kapsamında, Ayvalık Adaları Tabiat Parkının plan hükümleri uygulanmasının esas olduğunu hatırlatan Ayvalık Knet Konseyi Başkanı Halil Coşkun, “ Ayvalık Adaları Tabiat Parkının korunması, gelecek nesillere aktarılması için güçlü alanları artırıp, zayıf alanları daralmak yerine güçlü tecrit edilerek daraltılmakta, alanı tehdit altına almaktadır. Tabiat Parkında belli bölgeler kesin korunacak alan ilan edilirken ,Deniz ve kıyı alanlarından tecrit edilerek alan belirlenmiştir.Bu alanlara yönelik tehditler aralıklarla önümüze çıkarılmaktadır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin 109 uncu maddede görev ve sorumluluklarında Ayvalık Tabiat Adaları Parkında bütünleşik alan yöntemi içerisinde en iyi bilimsel bilgilere dayalı alan bazlı biyolojik çeşitliğinin korunmasıdır. Ayrıca Tabiat Parkına özellikle kanalizasyon deşarj edilmektedir. Kirleticilere önlemek ve engel olmaktır. 07.12.2019 tarih ve 30971 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan A maddesinde kesin korunacak hassas alanlardaki görev tanımlamasında ‘Kara, su ve deniz alanları’ ibaresinin sadece kara alanı düşünülmüştür. Kara,deniz,kıyı ve sulak alanlar Ayvalık Adaları Tabiat Parkı sınırları içerisindedir.Plan kararları esas alınarak koruma koşulları ve kullanım şartları değiştirilmemelidir. 27.04.2019 tarihli ve 105 sayılı,07.12.2019 tarihli 109 sayılı ilke kararlarında plan hükümlerinin dışına çıkılmıştır. Ayvalık Adaları Tabiat Parkı plan hükümleri ile korunan alanlardır. Ayrılıkçı hükümlerle ilke kararları ile tanımlanamaz. Taşlı Ada,Büyük-Küçük Maden adası, ve Kız Adası korunan tür canlı özellikle dünyaca ünlü Kırmızı Mercanlar ekolojik hesaba katılmamıştır. Dört ardışık mevsimde bilimsel rapor hazırlama hükmü en az bir kez şeklinde sınırlandırılmasına rağmen’ Balıkesir İl’i Doğal Sit Alanlarının Ekolojik Temelli Bilimsel Araştırma Raporu paylaşılmamıştır. Ayvalık Adaları Tabiat Parkı bir bütün halinde olmalıdır. Plan Hükümlerinin dışına çıkıldığında ekolojik yıkıma dönüşecektir. Alanları ayırmak niteliğinin bozulması demektir. Kesin Korunacak hassas alanların dışında kalan alanlarda ilke kararları kapsamında maden faaliyetleri,jeotermal tesisler tabiat parkını etkisi kaçınılmazdır.Topyekün talanı getirecektir.” dedi.
