Nilgün KAYA
Her fırtınada benzerleri yaşanan tekne batma olayları Ayvalık’ta balıkçıları zora sokmaya devam ediyor. Balıkçılar, yıllardır verilen sözün tutulmasını; Ayvalık’a balıkçı barınağı yapılmasını bekliyor.
Ege Denizi’nde hızı zaman zaman 75-80 km’ye ulaşan fırtına Ayvalık’ta da etkili oldu. Fırtınanın oluşturduğu dalgalar nedeniyle Ayvalık rıhtıma bağlı balıkçı teknelerinden bazıları alabora olarak battı. Teknelerden bazıları da parçalanıp zarar gördü. Balıkçılar, her fırtınadan sonra olduğu gibi teknelerini sudan çıkarmak ya da hasar görmelerini önlemek için mücadele verdi. Ayvalık’ta balıkçı ruhsatı olan tekneler, fırtınalı havalarda, sezon ve müsaitlik durumuna göre Setur Marina’ya sığınabiliyor. Setur Marina’nın kötü hava koşullarında denizcilik adabına göre kendilerini kabul ettiğini belirten balıkçılar, amatör balıkçılar ile diğer tekne sahiplerinin bundan yararlanamadığını, tüm tekneleri kapsayacak bir balıkçı barınağına Ayvalık’ta ihtiyaç duyulduğuna dikkat çekiyor.
100 KM’LİK SAHİL ŞERİDİ BULUNAN AYVALIK’T KAYITLI TEKNE SAYISI 1944
Balıkesir genelinde 28 adet balıkçı barınağından biri Ayvalık’ta. Alibey Adası Balıkçı Barınağının yanı sıra Ayvalık’ın Altınova Mahallesinde balıkçılar için bir barınma yeri bulunuyor. 100 km’lik sahil şeridi bulunan Ayvalık’ta kayıtlı tekne sayısı ise 1944. Ali Bey Adası Balıkçı Barınağı’na 250 teknenin bağlı olduğunu, karada ise 300 tekne bulunduğunu kaydeden, SS. Ayvalık Su Ürünleri Kooperatifi Başkanı İsmail Güran, barınağın kapasitesinin üzerinde hizmet verdiğini belirtiyor.
CHANGE. ORG’DA İMZA KAMPANYASI
‘Ayvalık’a balıkçı barınağı veya mendirek yapılması’ talebiyle Change.org’da imza kampanyası başlatan Fırat Göral, ‘kampanyayı 1 sene önce başlattım ama hala birşeyler olamıyor” dedi. Ulaştırma Alt Yapı Bakanlığı, Balıkesir Büyükşehir ve Ayvalık Belediye Başkanlığı muhatap alınan kampanya dilekçesinde, ‘Yıllardır Ayvalık’ımızda balıkçılık ile geçimini sağlayan vatandaşlarımıza ve özel ya da ticari tekne sahiplerine balıkçı barınağı ya da mendirek yapılacağının sözü verilip tutulmamıştır. Ayvalık sert rüzgarları bakımından oldukça tehlikelidir. Bunca geçen süreler zarfında sert havalarda rıhtımda teknesi olan onlarca vatandaşımızın tekneleri maddi hasarlı zarar görmüştür. bu durum artık bizleri maddi ve manevi iyice üzmüş ve yıpratmıştır. Lütfen kampanyamıza katılın ve bizleri destekleyin’ deniliyor.
‘PROJE VAR, GELİŞME YOK’
Balıkçı teknelerine korunma, barınma ve bakım onarım gibi tüm lojistik desteğin sağlandığı ve ihtiyaçlarının karşılandığı, aynı zamanda avlanılan su ürünlerinin karaya çıkış noktaları olan Balıkçı barınakları, doğal ve yapay barınma yerleri ve balıkçı çekek yerleri balıkçılık açısından çok önemli işleve sahip. Balıkçılığın önemli bir geçim kaynağı olduğu Ayvalık’ta, Ayvalık Belediyesi tarafından 2013 yılında, Dolap (Lale) Adası’nda bulunan korunaklı doğal boğaza balıkçı barınağı, çekek yeri, motor rıhtımı ve gezi tekneleri yanaşma yeri yapılmasını içeren projenin tamamlandığı açıklanmış ancak o tarihten sonra konuyla ilgili bir gelişme olmadı. İklim değişikliği sonucu fırtınaların artacağı yönündeki açıklamalar, tekne hırsızlıkları, Ayvalık’a alt yapı ve üst yapı eksiklikleri olmayan, tekne sayısı ve tekne tiplerine göre ideal bir balıkçı barınağı yapılmasının gerekliliği gündemde ve balıkçılar ile tekne sahipleri için acil çözümlenmesi gereken bir konu.
Bugün artık işlevsel olmayan Amatör Balıkçılar Derneği tarafından dönemin yetkililerine gönderilen dilekçe, balıkçıların taleplerini özetler nitelikte;
‘Ayvalık, balığıyla küçük balıkçısıyla bütün olmuş bir yer, ancak küçük balıkçısının sorunları var. Dedik ya, adı üstünde küçük balıkçı, o yüzden de hiç bir yetkili ya da bu güne kadar gelmiş geçmiş hiç bir başkan küçük balıkçının sorunlarına eğilmedi. Haklarını yememek lazım yalnız, seçim zamanları hepsi vaatler de bulundu. Küçük balıkçı, Ayvalık var olduğundan bu yana mevcuttur yani Ayvalık’ın en eski dokularından biridir. Günlük taze balık ihtiyacımızı karşılayan, ki bir çoğu hepimizin ayrı ayrı tanıdığı insanlardır ” bilader bize kaça olur” diye sorabildiğimiz ve geçimini sağlamak için o küçük sandalından başka hiç bir şeyi olmayan deniz emekçileridir küçük balıkçılar, teknoloji ile çalışmazlar yani denize zararları yoktur ağlarını yada oltalarını atarlar ve Allah ne veriyorsa odur kısmetleri. Balığı tutabilmek ayrı bir dert, satabilmek ayrı, hele sattığının parasını alabilmek apayrı bir dert küçük balıkçı için. Gel gelelim bunların hepsi bir yana onların en büyük derdi Barınak. Ayvalık 3 tarafı dağlarla çevrili olduğu için ani lokal rüzgarlar üretebilen bir yer ve küçük balıkçıların fırtınadan teknelerini kaçıracağı hiç bir yer yok maalesef. Her sene aşırı sert rüzgârlar ve fırtınalarda ki bunların sayıları bir yıl için de oldukça fazladır bir sürü küçük balıkçı teknesi parçalanır ve bildiğiniz yakılacak odun olur. O fırtınalarda teknesini kurtarmak için kendini tehlikeye atıp elini kolunu kaybeden çok arkadaşımız var. Ben teknesi parçalanıp ta başında ” ben ne yapacağım şimdi, evime nasıl ekmek götüreceğim” diye ağlayan kocaman adamlar gördüm. Velhasıl Ayvalık ta küçük balıkçılar için ivedilikle bir barınak ihtiyacı var, beraberinde yine küçük balıkçılar için sandallarını kıyıya çekip bakım ve onarımlarını yapabilecekleri bir çekek yeri ihtiyaçtır. “Dokusunu kaybeden her şey aslını kaybeder.” Küçük balıkçı Ayvalık’ın dokusudur. Söz konusu barınak uygun bir yere yapıldıktan sonra, ardışık tonoz ve zincir sistemi ile hiç bir küçük balıkçının açıkta kalmayacağı ve yine bağlama yeri anlamında kimsenin sorun yaşamayacağı barınakta bağlı teknelerin her birinin eşit hak ve yere sahip olduğu bir düzenleme ile ilk etapta bu sorunu küçük balıkçılar adına çözmek istiyoruz. Ardışık tonoz sistemi gelişmiş liman, marina ve kooperatiflerde uygulanmaktadır. 2’nci etapta ise aynı barınağın için de yine küçük balıkçının teknelerini bakım ve onarım amaçlı karaya çekebilmeleri için uygun ekipmanlarla donatılmış isim yazdırma ve sıra sistemi ile işleyen bir çekek yeri inşa etmek istiyoruz. Barınağımız da her hangi bir kar amacı olmaksızın kendi kendini idame ettirebilen ve gelecekte kendi ihtiyaçlarını kendilerinin karşılayacağı, Küçük balıkçı Ayvalık’ın dokusudur’ düşüncesinden yola çıkarak ve bütün körfeze örnek olacak bir çalışma yapmak istiyoruz.’
