Nilgün KAYA
Kaz Dağları’nda yapılması planlanan Ağı Dağı Altın ve Gümüş Madeni Kapasite Artışı ve Zenginleştirme Projesi’ne verilen ÇED olumlu kararı zaman aşımına uğrayarak geçerliliğini yitirdi.
Kaz Dağları’ndaki maden çalışmaları 2019 yılında binlerce insanın itirazıyla gündeme gelmişti. “Kirazlı Altın Madeni”nin ruhsatı, itirazlar sonucunda yenilenmemiş, başta orman izni olmak üzere projeyle ilgili izinler iptal edilmişti.
TEMA Vakfı’nın takipçisi olduğu süreçte, Kaz Dağları’ndan bir sevindirici haber de bu kez Kirazlı Altın Madeni Projesi’ne komşu olan Ağı Dağı Altın ve Gümüş Madeni Kapasite Artışı ve Zenginleştirme Projesi ile ilgili geldi. Bölgenin en büyük projelerinden biri olan ve diğer projelerle birlikte Kaz Dağları bölgesinde hiçbir rehabilitasyon çalışmasıyla geri gelemeyecek büyük bir ekosistem kaybına sebep olacak “Ağı Dağı Altın ve Gümüş Madeni Kapasite Artışı ve Zenginleştirme Projesi”nin ÇED olumlu kararı geçerliliğini yitirdi.
ÇED Yönetmeliği’nin 14-(4) maddesine göre; “ÇED Olumlu kararı verilen proje için yedi (7) yıl içinde mücbir sebep bulunmaksızın yatırıma başlanmaması durumunda ÇED Olumlu kararı geçersiz sayılır”. Bu maddeye istinaden TEMA Vakfı, madenin bölgede bir faaliyet gösterilmediği bilgisinden yola çıkarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü’ne ÇED Olumlu kararının geçersiz sayılmasına ilişkin 15.08.2021 tarihinde başvuruda bulundu. Başvuruyu değerlendiren Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü’ne 28.09.2021 tarihinde TEMA Vakfı’na yaptığı yazılı bilgilendirmede Ağı Dağı Altın ve Gümüş Madeni Kapasite Artışı ve Zenginleştirme Projesi’nin ÇED Olumlu Kararı’nın geçerliliğini yitirdiği bilgisini verdi. Açıklamada “ÇED Yönetmeliği’nde belirtilen süresi içerisinde yatırıma başlanmadığından 14.08.2014 tarihli ve 3582 sayılı ÇED Olumlu Kararı’nın geçerliliğini kaybettiği hususunda bilgilerinizi ve gereğini arz/rica ederim” denildi.
TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Ataç; “Kaz Dağları başta olmak üzere Çanakkale’de yaşam zaman kazandı. ÇED olumlu kararının geçerliliğini yitirmesi yöre halkının, Çanakkalelilerin ve Sivil Toplum Kuruluşlarının bugüne kadar maden projelerine karşı gösterdiği mücadelenin bir eseri. Bununla birlikte, hepimizi sevindiren bu gelişme bile bölgedeki maden tehdidinin tamamen ortadan kalktığını göstermiyor. TEMA Vakfı olarak 2019 yılında hazırladığımız ‘Kaz Dağları Yöresinde Madencilik’ raporuna göre yörenin %79’u madenlere ruhsatlıydı. Ruhsatların hayata geçmesiyle Kaz Dağları doğası, tarımsal üretimi ve kültürel değerleriyle yok olma tehdidiyle karşı karşıya kalacak. Bu tehdide karşı Kaz Dağları’nın doğal, tarımsal ve kültürel değerleriyle koruma altına alınmasını ve maden ruhsatlarının iptal edilmesini talep ediyoruz” dedi.
Kirazlı Altın ve Gümüş Madeni Projesi, Ağı Dağı Altın ve Gümüş Madeni Projesi ve Çamyurt Altın Madeni Projesi Kaz Dağları Yöresinde hayata geçirilmesi planlanan 3 ayaklı maden projesinin bileşenlerini oluşturuyor.
