Nilgün KAYA
İklim Adalet Koalisyonu ve Ekoloji Birliği tarafından hazırlanan, EKOKIRIM’ı suç sayan yasa tasarısı TBMM’e verilmek üzere Ayvalık’ta da imzaya açıldı.
Ayvalık Tabiat Platformu, Talatpaşa Caddesi’nde konuyla ilgili imza kampanyası başlattı. Yurttaşların hukukçularla birlikte yazdıkları bu yasanın hayata geçirilmesi için kentlerde, köylerde, kırda, her yerde ıslak imzalı dilekçeler toplanacak. Toplanan imzalar toplu bir şekilde TBMM Meclis Başkanlığı’na sunulacak.
Platformdan yapılan açıklamada, “Ekokırımın suç kapsamında yasalaşmasına yönelik sorumluluk artık tüm yurttaşların omuzlarında. Ayvalık Tabiat Platformu olarak biz de “Yurttaş Ekokırım Yasasını Yapıyor” kampanyamızı bugün Ayvalık merkezden başlattık. Talatpaşa caddesinde açtığımız imza standında bilgilendirme broşürleri dağıtıp, “Ekokırım” ın suç sayılması ve Türk Ceza Yasası’nda bu konuda düzenleme yapılarak, insanlığa karşı işlenen suçlarla birlikte gezegene karşı işlenen suçların da cezalandırılması için hazırlanan yasa değişikliği teklifi dilekçelerine imza toplayacağız.
Kampanyamıza Armutçuk, Altınova, Sarımsaklı pazaryerleri ve Cunda’da açacağımız stantlarla devam edeceğiz.” Denildi.
Ekokırım nedir?
“Eko”, Yunanca’daki “okos” yani, ev anlamının, Türkçe’deki anlam karşılığı olan, yerleşilen yer ve yaşam alanı anlamları ile “kırım” yani, yok etmek, öldürmek, varlığını sistematik bir biçimde ortadan kaldırmak anlamlarının bir araya gelmesi ile oluşmuş, yen bir adlandırma (neoloji) ile dilimize kazandırılmış bir sözcüktür.
70’li yıllardan itbaren hukukun konusu olan ekokırımın uluslarası hukukta ve ülkelerin iç hukuklarında tanınması için çalışmalar yürütülüyor. Bu çalışmalar, 2021 yılında ekokırımın bir suç olduğu tanımlamasının yapılmasıyla birlikte daha da hız kazandı. Bugün dünyada 30 kadar ülkede yürütülen çalışmalarla, bu değişiklikler gerçekleştirilmeye çalışılıyor. Ekokırımın, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin baktığı 4 temel suça (insanlığa karşı işlenen suçlar, soykırım, savaş ve saldırı suçları) eklenerek, 5. suç olarak kabul edlmes için de çabalar sürmektedir.
Yasa Teklifi
MADDE 1- 26/09/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun İkinci Kitap Birinci Kısım- Birinci Bölümün “Soykırım ve İnsanlığa Karşı Suçlar” başlığı “Soykırım, İnsanlığa ve Gezegene Karşı Suçlar” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 2– 5237 sayılı Kanunun 77’nci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 77/A maddesi eklenmiştir.
Ekokırım Suçu
MADDE 77/A
(1) Doğal veya kültürel çevrede İnsan veya diğer canlıların hayatını tehlikeye atmak, doğal veya kültürel varlıklar üzerinde ağır tahribata yol açabilecek davranışlarda bulunmak yahut hukuka aykırı diğer bir fiili işlemek suretiyle bütün bir ekosistemde kısa vadede telafisi mümkün olmayacak zarara yol açma tehlikesi doğuran kişiye müebbet hapis cezası verilir, ayrıca suçun işlenmesinden elde edilen maddi menfaatler ile bunların değerlendirilmesi veya dönüştürülmesi sonucu ortaya çıkan ekonomik kazancın on katı kadar adli para cezasına hükmedilir.
(2) Birinci fıkradaki suçun taksirle işlenmesi halinde ise onbeş yıldan az olmamak üzere hapis cezasına hükmolunur, ayrıca suçun işlenmesinden elde edilen maddi menfaatler ile bunların değerlendirilmesi veya dönüştürülmesi sonucu ortaya çıkan ekonomik kazancın beş katı kadar adli para cezasına hükmedilir.
(3) Ekokırım suçunun işlenmesi sonucu bütün bir ekosistemde kısa vadede telafisi mümkün olmayacak zarar meydana gelmişse, fail hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına; suçun taksirle işlenmesi halinde yirmi yıl hapis cezasına hükmolunur, ayrıca suçun işlenmesinden elde edilen maddi menfaatler ile bunların değerlendirilmesi veya dönüştürülmesi sonucu ortaya çıkan ekonomik kazancın yirmi katı kadar adli para cezasına hükmedilir.
(4) Bu suçlardan dolayı tüzel kişiler hakkında da güvenlik tedbirine hükmolunur.
(5) Bu suçlardan dolayı zamanaşımı işlemez.
MADDE 3- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 4- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.
