Nilgün KAYA
Temel kazısında tarihi Ayvalık Akademisinin temelleri çıktığı için Cumhuriyet Polis Merkezi Amirliği inşaatını durdurma kararı veren Balıkesir Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu, söz konusu alanda kurtarma kazısı başlattı.
Ayvalık Sakarya Mahallesi’nde, 1803 yılında Rum Okulu olarak yapılan, Mübadeleden sonra 1923 yılında ‘Erkek Mektebi İptidaisi’ adıyla üç sınıflı ve üç derslikli olarak eğitime başlayan, 1924-1925 eğitim- öğretim yılında Birinci Erkek Numune Mektebi olan, Numune Teşkilatı kaldırılınca da 1926-1927 eğitim-öğretim yılında Cumhuriyet İlkokulu adını alan okul, 2021 yılında binasındaki eskime gerekçesiyle kapatılmıştı.
Kentin en eski okullarından olan Cumhuriyet İlkokulu alanında yapımına başlanan Cumhuriyet Polis Merkezi Amirliği binası, tarihi Ayvalık Akademisi temellerinin bulunmasına rağmen uzman gözetimi olmaksızın temel kazısı yapılması , ruhsat başvurusu yapılmaması ve temelde tarihi kalıntılar olmasına rağmen beton dökülmesi nedeniyle tartışma yaratmıştı.
‘Tarihi geçmişin dikkate alınması’ gerektiğini hatırlatan Ayvalık Tabiat Platformu 28 Ağustos ‘ta, TMMOB Balıkesir Mimarlar Odası Başkanı Betül Dikici 1 Eylül ‘de, Ayvalık Ayazma Derneği 3 Eylül tarihinde Ayvalık Kaymakamlığı, Müze Müdürlüğü ile Balıkesir Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Müdürlüğüne durumu anlatan ve uzman incelemesi talep eden bir dilekçe verdi. Ayvalık Koruma Girişimi, kalıntıların üzerine beton dökülmesi üzerine sorumlular hakkında Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulundu. şikayet ve talepler üzerine Balıkesir Müze Müdürlüğü’nün yaptığı incelemenin ardından ‘Mülkiyeti Maliye hazinesinde bulunan alanda planlanan inşaat ve fiziki müdahale, Balıkesir Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunun 8.9.2023 tarihli kararı ile kurul değerlendirinceye kadar durduruldu.’
Kentsel Sit alanında kalan taşınmazda başlamış olan inşaatın temel kazısında ortaya çıkan temel izleri ve kesitlerde gözlenen duvar kalıntılarının devamının bulunup bulunmadığı ve bu kalıntıların tarihi eser niteliği taşıyıp taşımadığının tespit edilebilmesi için temel seviyesinde yapılmış olan uygulama ilgili Müze Müdürlüğü ve Belediye denetiminde kaldırılırken Balıkesir Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, kurtarma kazısına başladı. Proje uygulamasına devam edilip edilemeyeceği yapılan kurtarma kazısı sonucunda ortaya çıkacak verilere göre yeniden değerlendirilecek.
