Nilgün KAYA
Ayvalık konut mimarisinin en güzel örneklerinden biri olan, Kız Meslek Lisesinin tarihi binası Ayvalık Kent Belleği Müzesi olarak kullanılmak üzere restore edilecek.
Ayvalık Kaymakamı Gökhan Görgülüarslan, tarihi yapıyı ‘Ayvalık Kent Belleği Müzesi’ yapmak için çalışmalar yapıldığını açıkladı. 1800’lü yıllarda yapılan, tarihi süreçte ‘Akşam Kız Sanat Okulu’, ‘Kız Sanat Ortaokulu ve Sanat Enstitüsü’ son olarak 2012 yılına kadar Kız Meslek Lisesi olarak kullanılan Ayvalık’ın sembol binalarından olan yapının Kent Belleği Müzesi olarak kullanılması için konsept proje çalışmaları tamamlanma aşamasına gelindi.
Ayvalık Halk Kütüphanesi’nde düzenlenen ‘Ahmet Yorulmaz Günleri’ programı sırasında müjde veren Kaymakam Görgülüarslan, İstanbul Teknik Üniversitesi tarafından hazırlanan projenin, Anıtlar Kuruluna gönderildiğini ve Balıkesir Valiliği’nden karşılanacak kaynakla, mülkiyeti Milli Eğitim Bakanlığı’na ait olan binanın restore edilmesinin planlandığını ifade etti.
Ayvalık’ın geçmişinden bugüne gelişiminde rol oynayan ve Ayvalık’a özgü olan unsurların kayıt altına alındığı yepyeni bir anlayışa dayanan, çağa yakışan tarzda bir müze olarak tasarlanacağını belirten Kaymakam Gökhan Görgülüarslan, “İstanbul Siyasal Bilgiler Fakültesinde ‘Kent ve çevre sorunları’ dersimizde hocamız bir kent tanımı yapmıştı. Arkadaşlarımızla konuşurken ‘hocamız hayata dair tüm bileşenleri o tanıma koymuş’ derdik. O gün bugündür memleketin çok farklı yerlerinde kaymakam olarak çalışıyorum. Hocam az bile söylemiş. Çünkü kent çok farklı parametreler, çok farklı bileşenleri ve zaman göre değişkenlik arz ederek ihtiva eden bir olgu. Çok farklı kentlerde çok farklı insanlarla çalışım. Bence ifade edilecek çok parametre var ama bunlar arasından en ayırt edici olanı, emsallerinden bir kenti alıp daha farklı sınıfa getirecek olan bence o kentin belleği. Kaydedilmiş bilgilerin, birikimin kentin yurttaşlarına anlatabilme, aktarabilme yeteneği. Ayvalık bunu ziyadesiyle hak eden bir kent. Bu kent çok uzun yıllardır bilinen, bilinemeyen bir takım tarihi olayları yaşamış bir yerleşke. Tüm tarihiyle kendi yurttaşlarına anlatılması gereken, bütün bunlarla beraber bir kentin kimliğini yaratacak olguyu barındırıyor bünyesinde. Bu kentin belleğini oluşturmak gerekiyor. Bu kent mazisi ile beraber karakteri oluşturulmalı ve üstünde yaşayan insanlara bu verilmeli ki kenti aidiyet ve sadakat duygusu oluşturulsun. Sayın valimizle beraber, halk arasında Kız meslek lisesi olarak bilinen bizim kayıtlarımızda da eski hükümet konağı olarak belirlenen yapının, kent belleği müzesi şekline organize edilmesini kendimize çalışma başlığı olarak koymuş bir ekibiz. İstanbul Teknik Üniversitesi’nden Yalın hocamız, bu projeyi nihayete erdirmek üzere kurul gündemine sunacak. Sayın valimiz sağ olsun, restorasyonu ile ilgili gerekli ödeneği hazır halde bekletiyor. Bu proje geçtikten sonra biz orayı Ayvalık Araştırmaları Eğitim Sağlık ve Kültür Merkezi olarak bu kente ve bu kentin insanlarına sunmak istiyoruz. Bu kentte bu tür çalışmalar yapılarak kentin, kentler arasındaki düzeyde yer almasını arzu ediyoruz.” dedi.
Kent ile ilgili bilgi, belge ve dokümanlar ziyaretçilere sunularak şehirde eksikliği hissedilen bir nokta daha vatandaşın hizmetine sunulmuş olunacak.
DESPİNA EVİ’NDE KIZ MESLEK LİSESİNE BİNANIN TARİHSEL SÜRECİ
Sakarya Mahallesi Atatürk Bulvarı üzerinde bulunan tarihi bina, geçmişte ‘yabancı devletlerin, eyalet valilerinin, vezirlerin ve beylerbeylerinin devletle ilgili işlerine bakan görevli’ olarak bilinen kapı kethüdası olan Dimitri’ye ait.
D.E.Ü Mimarlık Fakültesi Ar. Görevlisi Nezihar Köşklük’ün araştırmasına göre, Dimitri’nin ölümüyle kızı Despina’ya kaldığı için ‘Despina Evi’ olarak ta bilinen yapı, tarihsel süreçte bir daha konut olarak kullanılmamış. Mübadele sonrası Maliye Hazinesi adına Hükümet Konağı olarak tapuya bağlanan bina MEB emrine tahsis edilmiş ve ilk olarak 1956 yılında Akşam Kız Sanat Okulu, sonrasında Kız Sanat Ortaokulu ve Kız Enstitüsü, son olarak ta Zübeyde Hanım Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi olarak kullanıldı. 2012 yılında boşaltılan binada geçtiğimiz yıl Ayvalık Halk Eğitim Müdürlüğü yıl boyu sergisi ile Doğa Müzesi bulunuyor. Lisenin eğitimi, Ayvalık Ticaret Meslek Lisesi ve Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi’nin eski binasında verilmeye başlanınca kapılarını sadece ilçede çekilen bazı film ve diziler için açan bina, gerek denize sıfır konumu gerekse dış ve iç mimarisi ile süslemelerinin güzelliği açısından dikkat çekiyor. Yıllardır filmlere fon olan bina, Ayvalık Birleşik Haziran Hareketi tarafından düzenlenen kampanya ile ‘ilçe Halk Kütüphanesi’ olarak kullanılmak istenmişti. 2017 yılında binayı gezen Ak Parti Milletvekili MKYK üyesi Ali Aydınlıoğlu, binanın Öğretmen Evi olarak kullanılacağını açıklamıştı.
