Nilgün KAYA
Balıkadam Çetin İşten, Ayvalık iç limanda 30 yıldır aralıksız deniz temizliği yapıyor. Her dünya çevre gününde ferdi olarak yaptığı temizlik sırasında denizde bulduklarını kıyıda sergileyen İşten, “Denizi dedelerimizden, atalarımızdan temiz aldık. Çocuklarımıza temiz bırakmak istiyoruz. O nedenle bir ricam var, hatta yalvarıyorum. ‘Sigaranızı mı atacaksınız? Atmayın, çağırın beni, cebime atın ama bu güzel denize atmayın” dedi.
Sahildeki çay bahçelerinde oturan vatandaşların meraklı bakışları altında 1 saat süren deniz temizliğini tam 30 yıldır ara vermeden gerçekleştiriyor Çetin İşten. 63 yaşındaki Deniz aşığı İşten, memleketi Ayvalık’ta, denizi hiç bıkmadan tek başına temizliyor. Amacı; deniz kirliliğine dikkat çekerek, kirliliği önlemek.
TEK BAŞINA DENİZ TEMİZLİĞİ
Denizden çıkan lastikler, sandalyeler, plastik ve cam atıklar envai çeşit çöpü, her temizlik sonrası kıyıda, ‘Deniz market’ dediği bir bölüm yaparak sergiliyor. Çeşitli sivil toplum kuruluşlarının çağrısına da destek vererek deniz temizliğine devam eden Çetin İşten, 1 hafta önce Dolap Boğazı, eski midye çiftliği önünde, geçtiğimiz günlerde ise Ayvalık Belediyesi Balıkhane önünde deniz temizliği yaptı. Dolap Boğazında, arkadaşı Bülent Camcı ile birlikte dalarak denizden 3 çöp taksi çöp çıkaran Çetin İşten, denizlerdeki kirliliğin artmasından üzüntü ve endişe duyduğunu söylüyor.
“SİGARAYI CEBİME ATIN AMA BU GÜZEL DENİZE ATMAYIN”
30 yıldır iç limana dalarak 1 saat deniz temizliği yapan Çetin İşten, “Deniz aşığı, doğa aşığıyım. 8- 9 yaşında Ayvalık Yelken İhtisas Kulübünde çok büyük başarılar elde ettim. Türkiye birinciliğine kadar derecelerim oldu. Sonra yelken hakemliğine başladım. Denizde bazı kirlilikler tespit ettim ve deniz aşığı olduğum için kendi çabamla dalarak çöp çıkarmaya başladım. Amacım denizin kirletilmemesi için dikkat çekmek ama bu ben de hobi değil görev haline geldi. 30 yıldır her dünya çevre gününde, Çevre Koruma ve Ayvalık’ı Güzelleştirme Derneği kurucularından gazeteci-yazar merhum Ceynur Karagözoğlu anısına Ayvalık limanında dalış yapıyorum. 1 saatlik her dalışımda 3 traktör çöp çıkarıyorum. Orada deniz market açıyorum ama hala durum aynı.30 senedir deniz gönüllüsüyüm. Denize aşığım. Günler, yıllar geçtikçe denizimiz çok kirlendi. Benim tek ricam, biz bu denizi atalarımızdan, dedelerimizden temiz bulduk istiyorsak ki çocuklarımıza yarın temiz kalsın. Elinizde yanık sigara dahi olsun Allah aşkına çağırın beni o sigarayı cebime atın ama bu güzel denize atmayın. Tek ricam bu.” dedi.
“BİZİM İŞİMİZ PARAYLA DEĞİL, 80 YAŞIMA DA GELSEM DENİZE DALIP ÇÖPÜ ÇIKARACAĞIM”
Deniz temizliği için kimseden para ve emir almadığına dikkat çeken Çetin İşten, “Piyasa, yaşam öyle duruma gelmiş ki herkes her yaptığı işten maddiyat bekliyor para alıyor. Cenaze işi parayla hatır işi parayla. Bizim işimiz parayla değil, ben bunu kendime görev bildim. Kimseden para almıyorum. Ben kimsenin adamı değilim. Ben Ayvalık sevdalısıyım. Çevreciyim, memleketimi, doğayı seviyorum. Ben belediyeye para vereyim de daha fazla çalışsın, şu çöpleri hep beraber kaldıralım. Belediye benden alsın referansı ben kimseden referans almıyorum. Yaşım 63, yaşadığım müddetçe 80 yaşına da gelsem, denize dalacağım, bu çöpü çıkaracağım” dedi.
Geleneksel hale getirdiği deniz temizliğinde, denizin artık can çekiştiğini görmekten üzüntü duyduğunu belirten İşten, “Balıkhane köşesine daldım. 10 dakikada çıkardığım çöpü görün. Yazık günah, bu memlekete yazık. Dünya üzerinde başka bir Ayvalık yok. Kıymetini bilelim. İki arkadaş dolap boğazında dalış yaptık. Üç çöp taksi iki saatte doldu. Bir o kadar saat daha dalsak 10 çöp taksiyi doldururduk. Denizin durumu gün geçtikçe kötüye gidiyor. Niye kirletiyorlar ben de anlamıyorum denizdeki yaşam zaten bitti. Yanlış avlanma, atık sulardan, kirlilikten bitti. Yıllar önce Pateriça koyunda pinalarda bir hastalık tespit ettim. Dünyanın ikinci büyük pina tarlası ölmüş vaziyette. Yetkili kişilere bildirdim. Koruma altına aldılar. Adı üstünde koruma. Hiç kimse dikkat göstermedi. Koruma altına aldıysan bunlar niye öldü tespit et. Kimse dikkate almadı. Milyonlarca pina tarlası var mezar taşları gibi” dedi.
