Nilgün KAYA
Ayvalık Türk Ocağı, 90 yıl aradan sonra yeniden kuruldu.
1931 yılında Cumhuriyet Halk Partisi bünyesinde Halk Evleri olarak faaliyete devam etmesi kararıyla kapatılan Türk Ocakları arasında çalışmaları ve bütçesi ile dikkat çeken Ayvalık Türk Ocağı, 29 Ekim günü yeniden kuruldu.
Ayvalık Türk Ocağının kurucuları Ayvalik’ın sevilen öğretmen, tarihçilerinden oluşuyor. Kemal Girgin, Mustafa Kemal Doğrul, Güven Çetin, Hüseyin Aday, Hayri Taşkır, Veli Tuncay, Ömer Erdem tarafından kurulan Ayvalık Türk Ocağı’nın, Dr.Fazıl Doğan zamanında kentin eğitim ve kültür hayatına yapılan katkıların sürdürülmesi hedefiyle çalışacağı belirtildi.
Ayvalık Türk Ocağı kurucularından Kemal Girgin yaptığı açıklamada, “Anadolu’da kazanılan Büyük Zaferden sonra açılan İzmir Türk Ocağı’nın ardından, 1923 yılı Ocak ayında Ayvalık Türk Ocağı da açılmıştır. 10 Ekim 1924’de toplanan Ocak Kongresi’nde yapılan seçimde başkanlığa Doktor Fazıl Doğan seçilmiş ve Türk Ocağı 1931 yılına kadar Ayvalık’ta eğitim ve kültür hayatına önemli katkılar sunmuştur. Ayvalık Türk Ocağı, 1923’teki kuruluşundan itibaren amacına uygun çalışmalarda bulunmuş ve gece derslerine başlamıştır. Sağlık, ziraat, muhasebe, hukuk, sanayi, elektrik ve müzik dallarında çalışmalar yapmıştır. 1924’te her pazar, salı ve perşembe günleri öğleden sonra Ayvalık Türk Ocağı üyesi doktorlar tarafından halk ücretsiz muayene edilmiştir. Akşamları musiki müsamereleri düzenlenmiş ve müsamere gelirlerinden ocak konserleri için bir piyano ve mefruşat alınmıştır. 1925 yılında Ayvalık Türk Ocağı, kimsesiz ve fakir çocukların yiyip içmelerini aynı zamanda öğrenimlerini sağlamak düşüncesiyle öksüz yurdu açmayı kararlaştırmıştır. Bu fikrin en hararetli savunucusu Fazıl Doğan Bey’in girişimleriyle aynı yıl “Ayvalık Türk Ocağı Öksüz Yurdu Sanat Mektebi “ adı altında özel yatılı ilkokul açıldı. Hamdi Bey mahallesi altı numaralı evde öğretime açılan okulun yirmi yatılı, kırk yedi gündüzlü olmak üzere altmış yedi öğrencisi vardı. Okulda öğrencilere kültür derslerinin yanı sıra marangozluk, terzilik, demircilik meslekleri de öğretiliyordu. Günümüzde uygulanan mesleki eğitim Ayvalık’ta Türk Ocağı tarafından 1925’li yıllarda uygulamaya konulmuştur. 1926’da ilkokullarda meslek derslerinin kaldırılması üzerine mevcut öğrenci ve malzeme Milli Eğitim Bakanlığı’na devredildi. Kurucu Dr. Fazıl Doğan ilkokul eğitimlerini tamamlayıp başka okula gidemeyen öğrencileri meslek sahibi yapmak ve eğitimlerini ilerletmek amacıyla, 1927’de aldığı izinle, okulun adını “Muhtelit İkmal Meslek Mektebi” ne (karma olgunlaşma meslek okulu)çevirdi. 1927-1928 yılı ocak bütçelerinin incelenmesinde 141 Ocağın içinde Ayvalık Türk Ocağı’nın İstanbul’un önünde Türkiye’de dördüncü sırada yer aldığı tespit edilmiştir. 1931 yılında Türk Ocaklarının hükümet kararı ile kapatılıp Cumhuriyet Halk Partisi bünyesinde Halk Evleri olarak faaliyete geçtiğinde Türk Ocaklarının mal ve mülkünün devir işlemleri sırasında tutulan raporlarda Ayvalık Türk Ocağının zenginliği dikkat çekmektedir. Birçok insan zeytinliklerini ocağa bağışlamıştır. Tasfiye esnasında iki bina ve dokuz zeytinlik devredilmiştir. Dr. Fazıl Doğan, bir tıp doktoru olarak hem kurtuluş savaşında hem de savaş sonrası yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti Devletinde bir nefer gibi çalışmış gerçek Kuvayı Milliye kimliği ile bizlere gurur duyacağımız bir miras bırakmıştır. Vatan sevgisi ile yoğrulmuş Dr Fazıl Doğan’ın şahsı ile anılan Ayvalık Türk Ocağı, Ayvalık halkı için oldukça kıymetli ve önemlidir. Ayvalık Türk Ocağı “Türk milletini sevmek ve yüceltmek” ülküsüne bağlı olarak, Türk Ocaklarının kuruluş felsefesine uygun çalışmalar yapmak üzere, Türk Ocakları Genel Merkezinin 10 numara kararı ile 29 Ekim 2021 tarihinde yeniden kurulmuştur. Kısa zamanda büro açılarak Ayvalık halkına ve yüce Türk Milletine hizmetler sunmaya başlanacaktır.” Dedi.
