Nilgün KAYA
TÜRSAB’ın global rezervasyon portalının Türkiye bağlantısının kapanmasıyla sonuçlanan girişimine bir tepki de Ayvalık Turizm Geliştirme Birliği’nden ( AYTUGEB) geldi. AYTUGEB yaptığı açıklamada, ‘TÜRSAB’ın burada yapması gereken eylem bu global şirket ayarında bir rezervasyon portalı yaparak veya yaptırarak pazardaki haksız rekabeti önlemek olmalıydı’ denildi.
Ayvalık Turizm Geliştirme Birliği ( AYTUGEB) ve Ayvalık Belediyesi Başkanı Rahmi Gençer tarafından yapılan açıklamada, “Ayvalık Turizm Geliştirme Birliği (AYTUGEB); 5355 sayılı Mahalli İdareler Birliği Yasası çerçevesinde Bakanlar Kurulu kararı ile 31.10.2009 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak kurulan bir Turizm Birliği’dir. AYTUGEB; bölgeye potansiyel turistik talebin oluşması için sektör paydaşlarını restoranlar, seyahat acenteleri, gurme dernekleri, gezi tekneleri, dalış okulları, turizm işletme belgeli oteller, butik oteller ve benzeri STK’lar tek bir çatı altında toplayan, proje üreten ve projelerine finansal destek alan bir üst organdır. Ayvalık turizmi ile ilgili 2010 yılı verileri; 20 Turizm İşletme Belgeli Otel, 77 Butik Otel, 70 Nitelikli Restoran, 153.044 Konaklayan Yabancı Turist, 79.337 Konaklayan Yerli Turist ve 282.132 Yabancı Gecelemedir. Bu rakamlardan da anlaşılacağı gibi Ayvalık turizmi ağırlıklı olarak yerli turistler ve küçük oteller için bir turistik destinasyon özelliği taşmaktadır. Bu destinasyonda ağırlıklı olarak faaliyet gösteren butik oteller ve küçük pansiyonlar işletmelerini rezervasyon portalı “booking.com” üzerinden doldurmaktadırlar. Bilindiği üzere; Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) kendi acentelerini korumak, haksız rekabeti önlemek ve Türkiye’de yaptığı faaliyetler üzerinden vergi ödemediği için booking.com şirketini (Hollanda orjinli turizm ve seyahat sektöründe global online rezervasyon şirketi) 2015 yılında mahkemeye vermiş ve ilgili Mahkeme 3 gün önce bu global şirketin Türkiye’deki faaliyetlerini durdurmuş ve ilgili rezervasyon portalını kapatmıştır. TÜRSAB; mahkeme kararını önümüzdeki günlerde Alman trivago.com, Amerikalı tripadvisor.com gibi diğer tüm online rezervasyon sitelerine de göndereceklerini, uymayanlar hakkında yasal yollara başvuracaklarını duyurmuştur. Türkiye’nin turizmle ilgili son 3 yılda yaşadığı sıkıntılar nedeniyle 2017 yılına ait turistik veriler de (özellikle kitle ve şehir turizminin yaygın olduğu Akdeniz ve Ege Bölgesinde ve İstanbul’da) iyi değildir. Örneğin; Mart ayı sonunda yapılan açıklamaya göre; Şubat ayında Türkiye’ye gelen yabancı sayısı, 2016 Şubat ayına göre yüzde 6.51 azalarak 1 milyon 159 bin 833’e düştü. Böylelikle; son 12 aylık verilere göre; gelen yabancı turist sayısında toplam kayıp yüzde 32’yi bulmuştur. Türk turizmi son 3 yıldır zor bir süreçten geçmektedir. Ayvalık gibi iç turizmle ve küçük oteller anlayışıyla yönetilen turistik destinasyonlarda işletmelerin büyük çoğunluğu booking.com üzerinden otel ve oda satışlarını yapmaktadır. Bu sitenin TÜRSAB’ın şikayeti üzerine kapatılması zaten zor geçecek 2017 turizm sezonunu özellikle küçük işletmeler adına zora sokmuştur. Aynı sıkıntı bu site üzerinden bütçesine göre rezervasyon yapan ve satın alan tüketiciler için de geçerlidir. TÜRSAB’ın kendi üyelerini korumak adına bu global rezervasyon sitenin kapatılmasını sağlamak, bu site üzerinden rezervasyon yapan tüketicilerin TÜRSAB üyesi seyahat acentelerine yöneleceği anlamına gelmez. TÜRSAB’ın burada yapması gereken eylem bu global şirket ayarında bir rezervasyon portalı yaparak veya yaptırarak pazardaki haksız rekabeti önlemek olmalıydı. Ayrıca, bu pazarda konaklama işletmelerini temsil eden STK’ların (TÜROFED; TUROB gibi) ve bölgesel derneklerin (ALTİD, ETİK, GÜMTOB gibi) kendilerine üye olan konaklama işletmelerinin bu sıkıntıları ve çözüm seçenekleri noktasında açıklama yapmaya ve ortak hareket etmeye davet ediyoruz. Ayrıca; özellikle küçük işletmelerin yaşanılan bu süreçten daha fazla etkilenmemesi için tarafları ulusal ve uluslararası yasa ve yönetmelikler nezdinde bir an önce anlaşmaya, sektör paydaşlarını birlikteliğe, ortak akıla ve işbirliğine davet ediyoruz. Çünkü biliyoruz ki bu süreç uzadıkça olan Türk turizmine, istihdamına, ekonomisine ve özellikle küçük işletme sahiplerine ve işleticilerine olacaktır” denildi.
