Nilgün KAYA
Kasım 2016’dan beri çalışmayan Ayvalık Atık Su Arıtma Tesisi’nin ne zaman açılacağı merak konusu oldu. Ayvalık’ın nüfus artış hızı ile yaz yoğunluğunu, Edremit başta olmak üzere körfezde artan deniz kirliliğini hatırlatan vatandaşlar, tesisin bir an önce açılmasını talep ederken, 15 milyon maliyetli Arıtma tesisinin kapalı olduğu 6 yıldan bu yana resmi rakamlara göre 21 milyon 681.000 metreküp atık su denize arıtılmadan bırakılmış oldu.
Ayvalık Belediyesi’nce, 2015 yılında Koçoğlu A.Ş’ye yaptırılıp, işlettirilen Ayvalık Elektroflükasyonlu Atık Su Arıtma Tesisi, 4 milyon 500 bin liraya yaklaşan hak edişlerini alamadığı gerekçesiyle 6 yıl önce kapanmış ve firma, Ayvalık Belediyesi ile Balıkesir Büyükşehir Belediyesini mahkemeye vermişti.
Mahkemelik olan tesisin ne zaman hizmete gireceği ve süreç konusunda 2017 yılında dönemin BASKİ Arıtma Tesisleri Daire Başkanı Levent İbiş tarafından yapılan açıklamada, ‘yapılan incelemelerde yüklenici firmanın sorumluluklarını yerine getirmediğinin tespit edildiği ve sözleşmesinin fesih edildiğini, arıtma tesisinin mevcut hali ile çalıştırılmasının mümkün olmadığı ve kurumca yapılan tespitlerin yanı sıra mahkemece görevlendirilen bilirkişi heyeti tarafından da tespit çalışmalarının yürütüldüğünü, diğer taraftan tesisin çalıştırılması için gereken bakım, onarım ve eksikliklerin tamamlanmasına yönelik ihale yapıldığını, günde 4 bin 800 metreküp olan arıtma kapasitesinin arttırılacağını’ belirtilmiş, tesisin ne zaman devreye gireceği sorumuza da tarih olarak 2017 yılı Mayıs sonu Haziran başı işaret edilmişti.
Tesisin kapalı olduğu tarihten bu yana denize, resmi rakamlara göre (6yıl 9900 m3/gün) 21.681.000 metreküp atık su arıtılmadan bırakılmış oldu.
BASKİ sorumluluğunda çalıştırılması planlanan ve revize edileceği açıklanan tesisin revizyonuna, Ayvalık 2.Asliye Hukuk Mahkemesince hukuki süreç devam ettiğinden başlamadığı bildirildi. Vatandaşlar, çevre ve halk sağlığı için revize yapılarak tesisin faaliyete geçirilmesini talep etti.
‘Diğer taraftan; çevre mevzuatında, evsel atık sular (kanalizasyon) için, arıtma tesisine ihtiyaç duyulmaksızın, yasal ve bilimsel esaslara uygun yapılmış, derin deniz deşarjına izin verilmektedir. Bu kapsamda; Ayvalık Derin Deniz Deşarj sitemi bilimsel ve yasal şartlara uygun olarak yapılmış olup, 17 Mayıs 2017 tarihinde işletmeye alınmıştır. Ayvalık derin deniz deşarj hattında yenileme kapsamında; 630 mm çapında polietilen borularla 955 metre denizin içerisinde boru döşenerek, eksi 30 metre derinliğe, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kriterlerine uygun olarak atık su deşarjı sağlanmış ve körfezin kirlenme ihtimali tamamen önlenmiştir. Deniz deşarjı sisteminin işletmeye alınmasından sonra, Uluslararası Çevre Ödülü olan Mavi Bayrak, derin deşarj sisteminin yapıldığı yere yakın Engürü Tatil Sitesi plajı ve Engürü Tatil Sitesi Batı Plajı ile birlikte Ayvalık Belediye plajına da verilmiştir. Bu sonuçlara bağlı olarak, Ayvalık Plajlarının mavi bayrakları, Türkiye Çevre Vakfının Mavi Bayrak Haritasında yerini almıştır. Tüm bu süreçler devam ederken Ayvalık Atık su Arıtma Tesisinde yüklenicinin faaliyetlerini durdurduğu tarihten bu yana da bölgenin evsel nitelikli atık suları Şirinkent mevkiinde bulunan mevcut derin deniz deşarjı ile bertaraf edilmeye devam edilmektedir. Deniz suyunun kontrolü İl Halk Sağlığı tarafından yapılmakta olup, yapılan kontrol ve analiz sonuçları yuzme.saglik.gov.tr adresinde düzenli olarak yayınlanmakta ve sonuçların deniz suyunun sağlık açısından sorun teşkil etmeyecek durumda olduğu izlenmektedir.
Bunun yanı sıra Madra Barajı Havzası’nda işletme ruhsatları Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nce düzenlenen Madencilik faaliyetleri, Madra Barajı’nın yapımından önce başlamıştır. Madra Barajı’ndan Ayvalık ilçemizin içme suyu ihtiyacı için yapılacak tahsis öncesinde BASKİ Genel Müdürlüğümüzce yanlış algılara meydan vermemek için, su numuneleri alınarak analizler yaptırılmış olup, yaptırılan analizlerde madencilik faaliyetlerinden kaynaklı, insan sağlığını bozacak herhangi bir uygunsuzluğa rastlanılmamıştır’ denilmişti.
