Nilgün KAYA
Ayvalık Lozan Mübadilleri Derneği, Türkiye ve Yunanistan arasında 1923-1924 yılları arasında yaşanan nüfus mübadelesinin ( büyük göç) 100. Yıldönümü için anma töreni düzenledi.
Balıkesir Büyük Şehir Belediyesi ve Ayvalık Lozan mübadilleri derneğinin ortaklaşa hazırladığı anma töreni, Cunda Adasında saat 11.00’de başladı. Mübadele ile kente gelenlerin ilk ayak bastığı nokta olan Despot Evi önünde gerçekleşen törene Dernek yönetiminin yanı sıra AK Parti Ayvalık İlçe Başkanı Ali Gür, AK Parti Ayvalık ilçe yönetim kurulu üyeleri, Ayvalık Sebze ve Meyveciler Odası Başkanı Elmas Özmen ve vatandaşlar katıldı.
“MÜBADELE HER İKİ ÜLKEDE DE AYNI YARA VE ACILARI YAŞATTI”
Dernek Başkanı Neşe Albayrak yaptığı konuşmada, “Türkiye Cumhuriyeti ile Yunanistan hükümeti arasinda 30 Ocak 1923′ te yapilan mübadele antlaşması ile karsilikli olarak nufus degisimi sağlandı. Lozan Barış antlaşmasına ek olarak imzalanan bu sözlesmeyle toplam 2 milyonu aşkın insan, dogup büyüdükleri toprakları bir daha geri dönmemek üzere terkettiler. Mübadele her iki ülkede de aynı yara ve acıları yaşattı. “Mübadele acısını yaşayan her iki halk da aynı kaderi paylaştı. Her iki taraf da doğup büyüdükleri, yaşadıkları evlerden ve sevdikleri komşularından koparılarak; özgürlüklerinden ve kendi iradelerinden savrularak; zorunlu göçe tabi tutuldular. Mübadele sevdalıları ayıran bir haksızlıktı.
Mübadele, dünyaya gözlerini açtıkları evlerini, tüm bir hayatı, dedelerin, ninelerin mezarlarını geride bırakan yeni bir hayata hem de şartlarını tam olarak bilmedikleri bir ortamda başlamanın tüm zorluklarını göğüslemek zorunda kalan insanların hikâyesiydi.
Tarih sürecinde yaşanmış Türkiye ve Yunanistan arasında yapılan nüfus mübadelesi dünyadaki en hüzünlü göç olaylarından biridir…Mübadeleye maruz kalan insanların yaşamış oldukları maddi ve manevi zararlar,ölene kadar yaşadıkları duygusal yıkım, o yıkımın kuşaklara miras kalması mağduriyettir. Mübadeleden bu yana 100. yıl geçmesine rağmen hala her iki ülkede yaşayan mübadillerin çocukları, torunları, atalarının yaşadığı ortak acıları unutmuyor.
Bu duygu ve düşüncelerle göç yollarında yaşamlarını yitiren, göç ettikleri yerlerde memleket hasretiyle yaşayan, geldikleri Anadolu topraklarında barış ve kardeşlik iklimini yaşatan tüm Mübadilleri rahmetle anıyor, 100 yil önce yaşanan acılarin tekrar yaşanmayacaği ülkeler ve toplumlar arasinda barış ikliminin estiği, hiç bir çocuğun yurdundan, topraklarindan koparilmadıği, bariş ve huzur dolu günler bekliyoruz.. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün belirttiği, “Muhacirler, kaybedilmiş toprakların aziz hatiralaridir” dünyanin muhtelif yerlerinde yaşayan tüm aziz hatıraların torunlarini sevgi ve saygiyla selamlıyorum.” Dedi.
Konuşmanın ardından mübadele sırasında hayatını kaybedenlerin anısına denize çelenk ve kırmızı karanfiller bırakıldı. Cunda mübadil esnafları ziyaret edilerek birer kırmızı karanfil verildi. Törenin ikinci bölümü Ayvalık’ta saat 13.00’te Atatürk anıtına çelenk sunumu ile devam edecek.
