Nilgün KAYA
Ayvalık Belediye Meclisi yaptığı olağanüstü toplantıda, 300+200 olarak iki ayrı etapta planlanan TOKİ konutlarına yönelik görüşünü sundu.
Belediye meclis üyeleri Tülin Çalışıcı ve Hüseyin Barış ‘ın mazeret belirterek katılmadığı toplantıda üç madde görüşüldü. Belediyede görevli 25 sözleşmeli personelden 21’inin memur kadrolarına geçişi için boş kadro derece değişikliğine yönelik resmi işlemlerin tamamlandığı belirtildi. Personelin kadroları aynı kalarak derecelerinin değişmesini ön gören önerge oy birliği ile kabul edildi.
Küçükköy Mahallesi 1/1000 ölçekli revize imar planlarının görüşülmesi gündemin ikinci maddesi oldu. Koruma amaçlı imar planlarının 2863 sayılı yasa gereği doğal sit alanları tescili yapılması için iptal edildiği, Balıkesir Tabiat Varlıklarını Koruma Komisyonu kararları ile bölgeler halinde alınan kararlar gereği geçiş dönemi yapılanma koşulları ile uygulamanın devam ettiği, bu alanda yapılması gereken Küçükköy Mahallesi doğal sit alanlarını koruma amaçlı planlarının Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğünde onayına esas kurum görüşünün oluşturulması için meclise getirildi. Konunun imar komisyonuna havale edilmesi oy birliği ile kabul edildi.
Sosyal konut projesi kapsamında Ayvalık Fethiye Mahallesi 807 ada 1-2 parseller ile Kazım Karabekir Mahallesi 784 ada 1-3-4 parseller, 789 ada 1-3-4 -8-9-11-17- 19-34-43-56-57-58-59-60-61 parsellerde yapılması planlanan 300 konut projesinin gerçekleşeceği, 614 bin 426,52 metre kare yüzölçümüne sahip alan ile ilgili 1/5000 ölçekli Nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli koruma amaçlı uygulama imar planına ilişkin düzenlenen İmar Komisyonu raporu ele alındı.
Raporda;
‘1- Son konusu projenin 300 konut hedeflediği ancak toplamda 193 bin 100 metre kare inşaat alanı oluşturduğu, TOKİ projeleri örnekleri incelendiğinde ortalama bir konutun 90 metre kare olduğu baz alındığında alanda 2 bin 145 konut yapılacağı görülmektedir. Bu sayı hedeflenen oranın 7 katı olup diğer konut alanlarının sosyal konut kapsamında kullanılmaması, ihale yoluyla satışlarının yapılması, ilçemizde konut fiyatlarında yaşanan dengesizliği daha da arttıracağı düşünülmektedir.
Bu denli geniş ve kenti etkileyecek planın çevre düzeni planlarıyla beraber diğer alt ölçekli planlarda bütüncül olarak yaklaşılarak, kent bütününde planlanması gerektiği düşünülmektedir.
2- Söz konusu alan 1/100 bin ölçekli çevre planında tarım ve orman alanı olarak planlanmış olup çevre düzeni planına aykırılık oluşturmaktadır. Ayrıca plan raporunda toplam nüfusun 4971 kişi olarak hesaplandığı belirtilse de planlama ilkeleri olarak hane halkı nüfusu 4 kişi olarak düşünüldüğünde 2 bin 145 konut üzerinden 8 bin 580 kişi olarak hesaplanmalıdır. 2022 yılına ait ilçemiz nüfusunun 74 bin 30 olduğu bilgisinin yanında 8 bin 580 kişilik bir planlama alanının kent bütünlüğünden ayrı olarak planlanması doğru bulunmamaktadır.
Yine çevre düzeni planında hedeflenen nüfus projeksiyonumuz doğrultusunda 1970 ‘lerde turizm alanı olarak düşünülerek ikinci konut bölgelerinin yoğun olarak planlandığı ve nüfusa dahil edilmediği mevcut imar planlarının revizyonunda hedeflenecek nüfusun bile çevre düzeni planında belirlenen nüfusa denk getirmekte zorlanacağımız düşünülürken bu denli bir nüfusu barındıran alanın kent bütünlüğünden ayrı planlanması doğru bulunmamaktadır.
3- Söz konusu planda önerilen donatı alanları 8 bin 580 kişi için oluşturulması gerektiğinden ilkokul alanı, orta okul alanı, lise alanı, kültürel tesis alanı, sosyal tesis alanı, aile sağlık merkezi ve teknik yapı alanı mekansal yapı planlar yönetmeliğinde belirtilen kişi başı donatı alanı altında kalmakta olup yetersizdir.
4- Söz konusu planlar yalnızca belirtilen parseller bütününde planlanmış olup bitişiğinde yer alan belediye meclisimizin 1.9. 2008 tarihli 49 sayılı kararıyla onaylı imar planlarımızla arasında parsel bazında tanımsız alanlar oluşmaktadır. Yapılan revizyon imar planlarında söz konusu plana entegrasyon ve tanımsız alanlara tanım kazandırmak mümkün olmayacağından planların bütüncül değerlendirilmesi gerekmektedir.
5-Soz konusu planın Batı tarafında yüksek kotlarda önerilen 4 katlı konut alanları Ayvalık kentsel sit alanının bitişiğinde yer almakta ve kentsel sitin on görünümünün üstünde 4 katlı konut blokları şeklinde sıralanmaktadır. Kentsel sit silüeti tamamıyla olumsuz etkilenecektir. 2017 yılı itibariyle Ayvalık kentsel sit alanımız ve kentsel sit alanı doğusunda yer alan ağaçlı alanlarımız UNESCO Dünya mirası geçici listesinde yer almakta olup konuyla alakalı belediyemiz UNESCO Dünya mirası ve alan yönetimi birimimizde asıl listeye girilmesi için çalışmalar devam etmektedir. Bu amaçla Ayvalık alan yönetmeliği sınırları 2019 yılında onaylanmış ve alan yönetimi plan çalışmalarına başlanmıştır. Söz konusu imar planları alan yönetim sınırları bitişiğinde üst kotunda yer almaktadır. Yani alan, dünya miras alanımız ile birebir ilişki içerisindedir. Benzer bir olay olan Bursa ilimizin merkezinde yapılan TOKİ konutlarının Bursa dünya miras alanımızın alan yönetimi çalışmaları sırasında uluslararası platformda zorluklar yarattığı bilinmektedir. Dolayısıyla planlama alanındaki inşaat yoğunluğunun kentsel sit dokusuna ve siluetini etkilemeyecek şekilde, alanın doğusunda ve alt kotlara aktarılması gerekmektedir. Yani 4 katlı konut alanının doğuya kaydırılarak planlama alanının üst kotlarında ve batı tarafında inşaat yoğunluğu bulunmayan açık ve yeşil alanların planlanması gerekmektedir.
6- Planlama alanının batısında yer alan Ayvalık Devlet Hastanesi ile Karayolları Bölge müdürlüğü arasında planlanan 20 metrelik yol yetersiz olup genişletilmesi gerekmektedir. Söz konusu yol kentsel sit alanında doku gereği yetersiz olan ulaşım aksının bir alternatifi olup kentimizin ana ulaşım aksı haline getirilmesi ve kentsel sitte oluşan trafik baskısının bu yol ile azaltılması hedeflenmektedir. Bu sebeple üst ölçekte ulaşım planlaması yapılmadan bu yola bir genişlik belirlemek yanlış olacağı gibi böyle bir hedefte 20 metrenin dar olacağı öngörülmektedir.
7- Planda öngörülen açık ve yeşil alan büyüklükleri her ne kadar mekansal yapı yönetmeliklerinde belirtilen metrekarelere büyüklüklerine uygun olsa da dağınık planlandığı gözlenmekte olup daha bütüncül daha nitelikli açık ve yeşil alanlar oluşturulması gerekmektedir. Yine bu alanların beşinci maddede belirtilen hususlar doğrultusunda planlama alanının batısında üst kotlarda yapılaşma içermeden planlanması gerekmektedir.
8- Son konusu planların doğusunda 784 ada 4-5 parsellerde yer alan korunması gerekli kültür varlığı olarak tescilli şapelin lejantı rekreasyon alanı olarak belirlenmiş olup bu lejantın taşınmazın niteliğini yansıtmayacağı, kültür varlığının kültürel işlevini yerine getiremeyeceği düşünülmektedir. Bu alanın planda yetersiz gösterilen kültürel tesis veya sosyal tesis lejantında planlanması gerekmektedir.
9- İlçemizde bulunan yoğun turizm sektörüyle beraber Sarımsaklı, Altınova sahili, Alibey Adası, Sahilkent gibi 1970’lerde ikinci konut bölgesi olarak planlanan konut alanları sebebiyle belirli mevsimlerde nüfusumuzun mevcut nüfusumuzun 10 katı gibi bir yoğunluğa çıktığı bilinmektedir. Bu alanlarda nüfus hesaplaması yapılmadan alt yapı alanları oluşturulduğundan mevcut teknik, alt yapı, su, elektrik, atık gibi hizmetlerimiz bir hayli yetersiz kalmaktayken parsel bazında kent bütünü hesaba katılmadan bu denli bir nüfus getirecek planla beraber bu hizmetlerde daha da gerileme yaşanacaktır. Söz konusu imar planlarının bu maddeler göz önüne alınarak alanın çevre düzeni planı, nazım imar planı, uygulama imar planı hiyerarşisinde kent bütünlüğünde değerlendirilerek planlanması gerektiği, bu planlama çalışmalarında ise UNESCO Dünya miras alanımızın korunması ve sürdürülebilirliğinin birincil amacının oluşması gerektiği sebebiyle komisyon üyesi Levent Grubun red oyuna karşılık oy çokluğu ile uygun olmadığı görüş ve kanaatine varılmıştır. ” Denildi.
“BİZ AYVALIK’TA FAZLA NÜFUS OLMASINI İSTİYOR MUYUZ?”
Komisyon raporunun ardından söz alan meclis üyesi Levent Gurup, komisyonda konunun etraflıca tartışıldığını belirterek, sosyal konut ihtiyacının çok fazla olduğunu ve senelerdir yanlış uygulamalar neticesinde tarım arazilerine, sulak alanlara ve zeytinliklere imar izni verildiğini ve üçüncü konut olarak değerlendirilebilecek bir yapılaşmaya göz yumularak Ayvalık’ın zenginliklerinin böylece çarçur edildiğini söyledi. Gurup, ” Biz Ayvalık olarak şanssızız. Senelerdir bir planlama yapmadık. 60 senelik mevzuu. Yapılmadığı için de bu ihtiyaçlar doğmuş. Bir de bizim genel olarak bakışımız ne olacak? Biz Ayvalık ‘ta fazla nüfus olmasını istiyor muyuz? ” Diye sordu.
“SOSYALLİKTEN ÖTE RANTSAL HEDEF KONULMUŞ GİBİ”
Meclis üyesi İsa Arslan, kentte konut ihtiyacının olduğu ancak bu planın getiriliş şekli ve uygulama biçiminin yanlış olduğunu söyledi . Arslan, ” Bu 300 konuttan kaç Ayvalıklı faydalanacak?” Diye sordu. Alanın 300 konut için fazla olduğunu ifade eden Arslan, ” sosyallikten öte rantsal hedef konulmuş gibi.
Meclis üyesi Mehmet Sarı, bölgede 52 kişinin usulsüz tahliyesi olduğunu ve o kişilere hak tanınması gerektiğini söyledi. Meclis üyesi Mehmet Anıl Okyar, ” Burada TOKİ’ ye mi hayır, TOKİ’ ye mi evetten ziyade yapılan işlerle ilgili bir sıkıntı var. Ben Ayvalık Belediyesi’nin TOKİ’ ye hayır diyeceğini düşünmek istemiyorum. Yapılan işlerle ya da planlama ile ilgili bir sıkıntı olabilir ama bunlar aşılabilir. Evet, hayır dan ziyade Ayvalık’a ne kadar fayda getirecektir, Ayvalık ta ki vatandaşlarımıza ne kadar dokunacağız ? Önemli” dedi.
Meclis üyesi Ahmet Erkal , Ayvalık’ın Murateli ‘nden başlayıp Altınova ‘ ya kadar uzandığını belirterek sosyal konut üretim yerlerinin Ayvalık merkez dışında olması gerektiğini belirtti. Ayvalık merkezin alt yapı bakımından da en sıkıntılı yer olduğunu söyleyen Erkal, bu noktaya artı nüfus yüklemenin doğru olmadığına dikkat çekti.
Meclis üyesi Onur Satıcı, “Bu planın bütününe baktığımızda dar gelirli vatandaşların buradan konut edinme şansının sıfır olduğunu görüyorum.” Dedi.
Toplantıda, genel olarak Ayvalık ‘ın sosyal konuta olan ihtiyacı olduğu, yeni alanların oluşturulması gerektiği ancak bu alanların Ayvalık genelinde tartışılarak tespit edilmesi gerektiği ifade edildi. Meclis İmar Komisyonu raporu oy çokluğu ile kabul edildi.