Nilgün KAYA
Temmuz 2020’de “Ayvalık halkının hakkı olan yeri, 35 yıl sonra geriye aldık” diyerek Sadan Gemicilik firmasının kullandığı yat çekek yerini alan Ayvalık Belediyesi’nin söz konusu alanda planladığı yat yanaşma-çekek yeri ve dalgakıran projesi, SOL Parti’nin ardından ‘Kıyılar Hepimizin’ hatırlatması ile Ayvalık Tabiat Platformu tarafından da eleştirildi.
Ayvalık Belediyesi’nin, 150 Evler Mahallesi’nde bulunan alanda dalgakıran ve rıhtım yapmak üzere 9.895 m² ilave dolgu içeren ve yap -işlet- devret şeklinde planlanan yat yanaşma-çekek yeri ve dalgakıran projesi Balıkesir Valiliği, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğüne sunuldu. “ÇED Gerekli Değildir” kararı istenen projeye geçtiğimiz hafta Sol Parti Ayvalık İlçe Başkanı Serdar Çelik tarafından, ‘ kamu yararı yerine birilerine peşkeş çekileceği ‘ belirtilerek tepki gösterilmişti.
Ayvalık Tabiat Platformu da bir açıklama yaparak, ‘ Ayvalık Yat yanaşma yeri, Çekek yeri ve dalgakıran projesi’ hakkında görüş ve önerilerde bulundu.
“PROJE HALKIN GÖRÜŞLERİNE SUNULMALI,”
Projeyi ekolojik, şehir planlaması ve kıyılar açısından değerlendiren Ayvalık Tabiat Platformu, yatırımcıyı kamusal değerlere ortak etmeden belediyenin kendi imkanlarıyla halkın gereksinimlerini göz önüne alarak proje yapmasını istedi.
Projenin öncelikle halkın görüşlerine sunulmasını isteyen Platformun açıklamasında;
“2018 Yılında Sadan Denizcilik tarafından Ayvalık Kent Konseyinde sunumu yapılan YAT LİMANI projesine benzer bir proje şimdi Ayvalık Belediyesi tarafından gündeme getirildi. Balıkesir İli, Ayvalık İlçesi, 150 Evler Mahallesi, 2087 Ada 1, 2, 3, 4, 5 Parseller üzerinde T.C. AYVALIK BELEDİYE BAŞKANLIĞI tarafından yapılması planlanan AYVALIK YAT YANAŞMA YERİ, ÇEKEK YERİ VE DALGAKIRAN PROJESİ Tanıtım Dosyası, 05 Eylül 2024 tarihinde T:C. Balıkesir Valiliği, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğüne sunulmuş olup, “ÇED Gerekli Değildir” kararı verilmesi isteniyor.
Ayvalık Tabiat Platformu adına, 19 Kasım 2024 tarihinde yapılan Kent Konseyi toplantısında konuyu gündeme getirip, yeni bir toplantı talep ederek projenin halkın görüşüne sunulmasını ve tüm bileşenlerce değerlendirilmesini istedik.
EKOLOJİK AÇIDAN:
• Proje, Ayvalık Körfezi’nde yapılmak isteniyor. Halihazır dolgu alanı 7.407,4 m² iken dalgakıran ve rıhtım yapmak üzere 9.895 m² ilave dolgu planlanmaktadır.
• Ayvalık içdenizinde hali hazırda Setur Ayvalık Marina, Alibey Adası Balıkçı Barınağı ve Ayvalık Feribot İskelesi mevcuttur. Balıkçıların yıllardır talep ettiği Büyük Tekne Bağlanma Yeri ve Küçük Tekne Bağlanma Yeri Projeleri için 2022 yılında “ÇED Gerekli Değildir” izinleri alınmıştır. Bu iki projenin kaynak yaratılarak bir an önce başlaması beklenmektedir.
• Ayvalık Körfezi’nin gerek Edremit Körfezi gerek Ege Denizi’ne açıldığı noktalarda su hareketliliğinin, akıntının çok az olduğu, içdenizinin kirlendiği, canlı yaşamının etkilendiği bilinmektedir.Bu şartlar altındaki içdenize beşinci bir mendirek inşası iyi araştırılmalıdır.
• Projeden kaynaklanan çevresel, ekonomik ve sosyal boyutlardaki etkilerin bir arada değerlendirilmesi gerekmektedir.
Ancak kümülatif etkiyi incelemek için yat çekek yerini merkeze alan 1,5 km yarıçaplı bir alan seçilerek Büyük Tekne Barınma Yeri Projesi ve Setur Ayvalık Marina bu alanın dışında bırakılmıştır. Dolayısıyla yapılan inceleme bize göre yeterli olmamıştır.
• Dokuz Eylül Üniversitesi, Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü öğretim üyesi Prof. Dr. DOĞAN YAŞAR; Ayvalık’ın, turizminin daha da geliştirebilmesi için yapılması gerekenlerin başında, tüm bölgede detaylı bilimsel çalışmaların yapılması gerektiğini;bölgemizde, birkaç münferit çalışma dışında, detaylı oşinografik çalışmalar yapılmadığını ifade etmiştir.
Proje öncesinde akıntı ölçümleri, biyolojik oşinografi (fauna ve floraların saptanması), kum hareketleri gibi detaylı oşinografik inceleme, analiz ve ölçümler yapılmadan kesinlikle harekete geçilmemelidir.
• Ayvalık Körfezi, 10.05.2023 tarihinde onaylanarak hayata geçen BALIKESİR-ÇANAKKALE İLLERİ 1/50.000 ÖLÇEKLİ BÜTÜNLEŞİK KIYI ALANLARI PLANI, 6. Bölgesinde yer almaktadır. Balıkesir- Çanakkale BKAYP plan hükümlerinde doğa temelli, dolgu yapılmaksızın çözümler üretilmesi esas alınmıştır. İçdeniz için yeni bir yat hizmeti inşası önerilmemiştir.
ŞEHİR PLANLAMASI AÇISINDAN:
• Geleceğe rehber olacak master planları hazırlamadan bu kararlar alınmamalı, her türden turistik yatırıma olur denilmemelidir.
• Hazırlanacak veya yapılmak istenen bu tip projelere olur istenmeden önce halkçı bir yönetim anlayışıyla demokratik kamuoyunla paylaşılması ve tartıştırmasına olanak sunulmalıdır.
• Ayvalık alt yapısı özellikle yaz aylarında büyük sorun yaratmaktadır. Ulaşım ve atık yönetimine el atmadan, su ve kanalizasyon alt yapısı yenilenmeden, arıtma tesisi devreye alınmadan yapılacak her rant yatırımı kenti yaşanmaz hale getirecek ilave bir adım olacaktır.
• 1985 yılından bu yana hizmet veren yat çekek yerinin tekneler için bir güvenli alan haline getirilerek, idari binalar, depolar, yat çekek kısmı ile pontonlarla hizmet vermek mümkündür.
• Mevcut yat çekek yerinin yanıbaşında birkaç yıl önce hayata geçirilmiş KIRLANGIÇ Yaşam Merkezi’nde tüm mekanlar varken yeniden bu kadar yoğun ticari alan yaratmak şehircilik açısından da doğru olmayacaktır.
• Belediye, yeni bir rant alanı yaratacak, kar amaçlı projelerden ziyade doğrudan kentliye hizmet eden, kentlinin denizle kolay buluşmasını sağlayacak projeler üretebilir.
KIYILAR AÇISINDAN;
• Projenin, Yap- İşlet- Devret modeliyle yaptırılarak, kamuya ait bir alanın rant odaklı değerlendirilmesini, halkın serbest ve ücretsiz erişimine açık olması gereken kıyıların kiralanmasını, özel-mülkleştirilmesini doğru bulmuyoruz. Çünkü kıyılar hepimizin!
Sonuç olarak; Mevcut alanın, yatırımcıyı kamusal değerlere ortak etmeden Ayvalık Belediyesinin kendi imkanlarıyla, daha hesaplı, doğrudan halkın gereksinimlerine yönelik olarak, geniş rekreasyon olanağı sağlayacak biçimde değerlendirmesi doğru olacaktır.” Denildi.
Denizhaber.net te 24 Temmuz 2020 de yayınlanan haberde,
‘Balıkesir’in Ayvalık ilçesinde 35 yıldan bu yana Sadan Gemicilk firmasına ait olan ‘Yat Çekek Yeri’, Ayvalık Kaymakamlığı kararı ile kalabalık bir polis ve zabıta ekibiyle firmanın elinden alınarak, Ayvalık Belediyesi’ne teslim edildi.
Firmanın sahibi Abidin Sadan’ın kızı Selin Sadan, zorla çıkartıldıklarını iddia etti. Belediye Başkanı Mesut Ergin ise, “Ayvalık Belediyesi’ne yıllık olarak ödedikleri bedel sadece 315 liradır. Bu firma yetkilileri sözleşme aktinin sona ermesinden bugüne kadar tek kuruş kira ya da ecrimisil bedelini belediyemize yatırmamışlardır. Biz, kira müddeti dolduktan sonra 2020 yılına kadar geçen süreçte 1 milyon 100 bin lira ecrimisil bedeli olarak bu firma için belirledik. Ama bu firma yetkilileri bu bedelinde tek kuruşunu yatırmamışlardır. Kısacası Ayvalık halkının hakkı olan yeri biz Ayvalık Belediyesi’ne 35 yıl sonra geriye aldık. Mevzu budur” dedi’
